Pancho Villa Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

VİLLA, Francisco Pancho (1878-1923)

Meksikalı köylü önderi. Meksika Devrimi’nin başarıya ulaşmasında etkili olmuştur.

5 Haziran 1878’de Durango Eyaleti’nde San Juan del Rio’da doğdu, 20 Haziran 1923’te Chihuahua Eyaleti’nde Parral’da öldü. Asıl adı Doreteo Arango’ dur. Yoksul bir tarım işçisinin oğluydu. Kız kardeşine saldıran toprak sahibini öldürmesinin ardından dağa çıkmak zorunda kaldı. Gençliği dağlarda haydutlukla geçen Villa, 1909’da diktatör P.Diaz’a karşı ayaklanan F.Madero’nun güçlerine katıldı. Bu ayaklanma sırasında asker ve yönetici olarak gösterdiği başarının yanı sıra Kuzey Meksika’yı ve halkını çok iyi tanıması dolayısıyla albaylığa getirildi.

1911’de ayaklanmanın başarıya ulaşmasından sonra sivil yaşama geçen Villa, 1912’de meydana gelen bir ayaklanmada general V.Huerta tarafından suçlu bulunarak ölüme mahkûm edildi. Kasım 1912’de hapisten kaçarak ABD’ye gitti. 1913’te Huerta’nm Madero’yu öldürerek yönetime el koyması üzerine Meksika’ya dönerek Huerta’ya karşı savaşmak amacıyla Kuzey Bölgesi adını verdiği büyük bir askeri güç oluşturdu. E.Zapata ve V.Carranza’yla güçlerini birleştirerek Huerta’ya karşı birçok askeri zafer elde etti. Aralık 1913’te Chihuahua Eyaleti’nin valiliğine getirildi. 23 Haziran 1914’te Caranza’yla birlikte Zacate-cas Savaşı’nda Huerta’yı kesin bir yenilgiye uğrattı.

Ortak düşmanlarının yenilmesinden sonra Villa, Carranza ve Zapata arasındaki ittifak bozulmaya başladı. Ekim 1914’te Carranza’nm hazırladığı Komutanlar Toplantısı’nda Villa ve Zapata’nın çoğunluğu oluşturarak, kendi adaylarını geçici başkan seçtirmeleri üzerine Carranza bu kararı reddederek onlara savaş açtı. Bunun üzerine Villa, Zapata’yla birlikte Aralık 1914’te Mexico City’yi ele geçirdi. Ancak Nisan 1915’te Celaya’da Carranza’nın emrindeki A.Obregon’a yenildi ve kuzeydeki dağlara çekildi. Kuzey Meksika’nın kendi denetiminde olduğunu göstermek amacıyla 1916’da Santa Isabel’de 16 ABD vatandaşını öldürdü. Bunun üzerine ABD Devlet Başkanı W.Wilson, general J.H.Pershing komutasındaki bir orduyu Meksika’ya gönderdi. Ancak bu ordu halkın desteklediği Villa’yı bulamadı ve geri çekildi.

Carranza’nın iktidarı boyunca gerilla eylemlerini sürdüren Villa, 1920’de Carranza’nın Obregon tarafından devrilmesinden sonra affa uğrayarak, Parral’daki bir çiftliğe yerleşti. Uç yıl sonra Obregon tarafından, cumhurbaşkanı seçtirmeyi planladığı P.Calles’e karşı çıkacağı korkusuyla öldürtüldü.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi