Tarihi Şahsiyetler

Otto Hahn Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

HAHN, Otto (1879-1968)

Alman, kimyacı. Çeşitli radyoizotoplar, çekirdek izomerisi ve uranyumun bölünmesini keşfetmiştir.

8 Mart 1879’da Frankfurt am Main’da doğdu, 28 Temmuz 1968’de Göttingen’de öldü. 1897’de Marburg Üniversitesi’nde kimya öğrenimine başladı. 1901’de doktorasını aldıktan sonra kimya sanayiinde iyi bir iş bulabilmek amacıyla iki yıl süreyle profesörü Theodor Zincke’nin asistanlığını yaptı. 1904’te İngilizce öğrenmek üzere gittiği Londra’da Zincke’nin aracılığıyla William Ramsay’ın Universty College’daki laboratuvarında çalışma olanağı buldu. Daha önce yalnız organik kimya ile ilgilenmiş olan Hahn, burada
ilk kez karşılaştığı radyoaktifliğe ilişkin araştırmalarda çok başarılı olunca, Ramsay’ın da ısrarıyla bu alandaki çalışmalarını sürdürmeye karar verdi ve kendisine Berlin Üniversitesi’nde Emil Fischer’in enstitüsünde bir görev sağladı. Radyoaktiflik üzerindeki bilgisini pekiştirmek üzere önce Kanada’ya giderek bir yıl süreyle Mc Gill Universitesi’nde Ernst Rutherford’un laboratuvarında çalışan, 1906’da da Berlin’deki görevine başlayan Hahn, 1910’da profesörlüğe atandı. 1912’de Berlin yakınlarında Kaiser Wilhelm Enstitüsü’ne bağlı olarak kurulan Kimya Enstitüsü’ndeki (şimdi Hahn-Meitner Enstitüsü) radyoaktiflik bölümünün başına getirildi. I. Dünya Savaşı sırasında Fritz Haber’in yönettiği kimyasal savaş araştırmalarına katıldı. Savaştan sonra, enstitüye geri döndü ve 1928’de yöneticiliğine getirildi. II. Dünya, Savaşı sonunda, 1945-1946 arası İngiltere’de enterne edildiği sırada 1944’te Nobel Kimya Ödülü’ nü kazandığını ve ödülü almasına neden olan uranyumun bölünmesine ilişkin çalışmalarından ABD’de atom bombası yapımında yararlanıldığını öğrendi. 1946’dan 1960’a değin Kaiser Wilhelm Enstitüsü’nün başkanlığını yaptı. Sonradan Max Planck’ın adı verilen bu kurumu yeniden canlandırdı ve geliştirdi. 1955’te atom enerjisinin kötüye kullanılmasının getireceği tehlikeler konusunda kamuoyunu uyarmak amacıyla, Nobel Ödülü’nü kazanan birçok bilim adamının imzaladığı “Mainau bildirisi”nin hazırlanmasına ön ayak oldu. 1957’de de önde gelen Alman bilim adamlarıyla birlikte Almanya’nın nükleer silahlanmasını protesto etti.

Hahn, radyoaktifliğe ilişkin ilk çalışmasını Ramsay’ın laboratuvarında gerçekleştirdi. Burada kendisine incelenmek üzere verilen çok az miktardaki baryum tuzu içinde yeni bir radyoaktif toryum izotopu keşfetti. Bu ve Hahn’ın daha sonraları keşfedeceği diğer radyoizotoplar, radyoaktif element ailelerinin (seriler) düzenlenebilmesinde çok önemli rol oynamıştır.

İlgili Makaleler