Orhan Asena kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Orhan Asena kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1922)Türk oyun yazarı. “Başkaldırma” te­masını işleyen oyunlar yazmıştır. Diyarbakır’da doğdu. Aydın bir aile ortamı içinde büyüdü. Ortaöğrenimini 1939’da Diyarbakır Lisesi’nde tamamladı. 1945’te İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni bitirdikten sonra Anadolu’nun çeşitli ilçelerinde doktor olarak görev yaptı. Askerliğini Eskişehir, İskenderun gibi kentlerde askeri doktor olarak yaptı. 1952-1955 arasında çocuk hastalıkları alanında uzmanlaşmak üzere Ankara Çocuk Hastane­sine girdi. 1964’te Almanya’ya gidip iki buçuk sene kaldı. 1971’de emekli olduktan sonra yeniden Almanya’ya gitti ve 1977 yılına değin orada çocuk doktoru olarak çalıştı. Ankara’da serbest doktorluk yapıyor. Tanrılar ve insanlar oyunuyla 1960 TDK Ödülü’nü, Atçalı Kel Mehmet’le 1970 TRT Başarı ve Ankara Sanatsevenler Ödülü’nü, Ölü Kentin Nabzı ile 1978 İsmet Küntay Ödülü’nü, Ölümü Yaşamak ile 1982 Avni Dilligil Ödülü’nü, 1983’te de Türkiye İş Bankası Tiyatro Büyük Ödülü’nü aldı.

Asena çok genç yaşlarda şiir ve öykü yazmaya başladı. Bu çalışmalarını çeşitli yerlerde yayımladı. Ancak Tanrılar ve insanlar adlı oyunu 1954’te Devlet Tiyatrosu’nda oynanıp büyük başarı kazanınca tiyat­ro yazarlığını seçti. Birbiri ardından yazdığı oyunlar hem ödenekli, hem özel tiyatrolarda oynandı; kimile­ri yabancı dillere çevrildi, dış ülkelerde sahnelendi. Çok sayıdaki oyunlarında, birbirinden değişik konu­ları ele aldıysa da, her birinin temelinde “başkaldır­ma” sorunu çeşitli yönleriyle irdelenir. Asena, kimi oyunlarında tarihi, yaşamları ve etkinlikleriyle toplu­mun malı olmuş Gılgamış, Hürrem Sultan, Şeyh Bedrettin gibi kişileri eksen alarak başkaldırının çeşitli yönlerini incelemiştir. Şilide Av gibi kimi oyunlarında da, güncel gerçeklerden yola çıkarak, toplumsal hareketlerde etkin olan kimi kişilerin bireysel, zihin­sel sorunlarını irdelemiştir.

Orhan Asena oyunlarının temeline yerleştirdiği başkaldırma temasını daha çok kahramanlarının bir özelliği olarak ele almış, bunu bir “insanlık dramı” olarak işlemiştir.

YAPITLAR:

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 9. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983