Orhan Alsaç Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

ALSAÇ, Orhan (1914 – 26 Şubat 1991)

Türk mimar, kent planlamacısı. Türkiye’de mimarlık ve kent planlaması çalışmalarının örgütlenmesine, eski eser ve anıtların korunmasına katkıda bulunmuştur.

İstanbul’da doğdu. Babasının subay olması nedeniyle ilk ve orta eğitimini çeşitli kentlerde gördü. 1933’te İstanbul Pertevniyal Lisesi’ni bitirdi. Aynı yıl Güzel Sanatlar Akademisi’nde mimarlık öğrenimine başladı. 1936-1940 arasında Münih Teknik Üniversitesi’nde öğrenimini sürdürdü; 1940’ta yurda döndü. Bayındırlık Bakanlığı ve İmar İskân Bakanlığı’nda çeşitli görevler aldı. Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve İş Bankası Genel Müdürlük Binası inşaatlarını denetledi. 1947-1961 arasında çeşitli görevlerle Türkiye’yi yurt dışında temsil etti. Ankara Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi’nde öğretim üyeliği, Gazi Üniversitesi Mimarlık Bölümü başkanlığı yaptı. 1970’ten bu yana Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu başkamdir.

Alsaç’ın çalışmaları üç alanda toplanabilir: Mimarlık ve kent tasarımı yarışmalarını düzenleyen yasa ve yönetmenliklerin hazırlanması ve çıkarılması, taşınmaz eski eserler ve mimarlık anıtlarının korunması ve mühendislik ve mimarlık alanında meslek örgütlerinin kurulması. 1946-1968 arasında Ankara’da Türk Yüksek Mimarlar Birliği’nin yayın organı olarak çıkmakta olan Mimarlık dergisinin yayın yönetmenliğini de yapmıştır.

Öteki alanlarda olduğu gibi mimarlık ve kent planlamasında uygulamanın gerçekleşmesi için gerekli olan yönetim, yasal düzenlemelerin hazırlanması, meslek adamlarının ve hizmetlerinin örgütlenmesi, eğitim ve yayın gibi etkinlikler önem taşır. Ancak, bunların yanı sıra yapım kararının verilmesi, yapım yeri ile uygulanacak tasarımın seçilmesi, uygulamanın denetimi, yapıtın gerçekleştirilmesi için çalışanlar arasında eşgüdüm sağlama, bitirilebilmesi için gerekli kaynakları yönlendirme gibi çalışmalar bu alanda özellikle önemlidir. Alsaç yapıtlarından çok bu alanlardaki katkısıyla çağdaş Türk mimarlığını ve kent planlamacılığını yönlendirmiş kişilerdendir.

Mimari proje ve uygulamalarının çoğunluğu Ankara’da bulunan Alsaç’ın “Mesken Kanunu Hazır1961) ve “Mahalli İdareler ve Planlama” 1963) adlı çalışmaları da vardır.

•    YAPITLAR (başlıca): Şehircilik Bakımından İmarla İlgili Mevzuatımız ve Başka Memleketler Mevzuatı ile Mukayesesi, 1958.

•    KAYNAKLAR: Ü. Alsaç, Türkiye’deki Mimarlık Düşüncesinin Cumhuriyet Dönemindeki Evrimi, 1976.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi