Kimdir

Nurullah Berk kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Nurullah Berk kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1906-1982) Türk ressam ve sanat yazarı. Kübizm’ in ilkelerini Doğu sanatının deko­ratif renk ve biçim anlayışıyla bağ­daştırmayı amaçlamıştır. İstanbul’da doğdu. İlköğrenimini Heybeliada’da, ortaöğrenimini Nişantaşı Sultanisi ve Galatasaray Lisesi’nde yaptı. 1924’te bitirdiği Sanayi-i Nefise Mektebi’nde Hikmet Onat ve Çallı İbrahim atölyele­rinde öğrenim gördü. Daha sonra Paris’e gitti. Paris Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’nda Ernest Laurent’ın atölyesinde çalıştı.

1928’de İstanbul’a dönünce birkaç arkadaşıyla birlikte“Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği” ni kurdu. Aynı yıl Uyanış dergisinde eleştirmen ve sanat yazarı olarak ilk denemelerini yayımladı. Yapıt­ları da yine bu yıl Ankara Etnografya Müzesi’ndeki sergide yer aldı.

1933 başında yeniden Paris’e gitti. Bir süre Andre Lhote ve Fernand Leger gibi ustaların yanında çalıştı. Çağın sanatına yeni bir görüş getiren Leger’nin deseni ve anıtsal biçimleri, Andre Lhote’un kübizmi, onu etkiledi. 1933 sonlarında yurda döndüğünde beş ressam ve bir heykelci arkadaşıyla birlikte “D Grubu” nu kurarak çağdaş sanatın Türkiye’de yerleşmesine çalıştı. Suut Kemal Yetkin’le UNESCO’ya bağlı “Uluslararası Sanat Eleştirmenleri Türkiye Komitesi” ni kurdu. Bu komitedeki çalışmalarıyla dış ülkelerde Türk plastik sanatlarını tanıttı, konferanslar verdi. 1939’da İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’nde öğre­tim üyeliğine başladı. Paris, Brüksel, Bükreş, Mosko­va, Leningrad’da açılan Çağdaş Türk Grafik Sanatları sergilerinde komiserlik yaptı. 1962’de İstanbul Resim ve Heykel Müzesi müdürlüğüne getirildi. 1982’de İstanbul’da öldü.

Nurullah Berk, D Grubu’ndaki arkadaşları gibi, temalarını izlenimci eğilimlere karşıt bir yönde geliş­tirmiştir. Onun ilk denemelerine egemen olan görüş ve teknik, konstrüktivist (yapımcı) Kübizm’dir. Berk Kübizm’i yaşamının sonuna değin ana sanat anlayışı olarak sürdürmüştür. Resimlerinde kesin bir biçimde sınırlanmış renk alanları kullanmıştır. Kübizm ile Doğu sanatının kökenindeki dekoratif kaynaklı renk ve biçim anlayışını birleştirmeyi amaçlamış, minya­türlerdeki renk uyumundan, hat sanatındaki arabesk­ten etkilenmiştir. Geometrik düzenin egemen olduğu resimlerinde, giderek Doğulu bir üslup yaratma yolunda denemeler yapmıştır.

Nurullah Berk 1967’de Ankara Devlet Resim ve Heykel Sergisi’nde birincilik kazanmış, Sao Paolo ve Venedik bienallerine katılmıştır. Resimleri İstanbul, Ankara ve İzmir Resim ve Heykel müzelerinde, Amerika’da Saint-Paul Kent Galerisi’nde, ayrıca çe­şitli özel koleksiyonlarda yer almaktadır.

YAPITLAR (başlıca):

Resim:

Kitap:

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 15. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983