Nurettin Ali Berkol Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

BERKOL, Nureddin Ali (1880-1952)

Türk hekim ve siyaset adamı. Türkiye’de anatomi öğretiminin ve araştırmalarının gelişmesinde etkili olmuştur.

İstanbul’da doğdu. Ortaöğrenimini Toptaşı Askeri Rüştiyesi’nde ve Askeri Tıbbiye İdadisi’nde yaptı. 1902’de Tıbbiye-i Şahane’yi yüzbaşı rütbesiyle bitirerek, ertesi yıl Askeri Tıbbiye’de anatomi asistanlığına, 1904’te de muallim muavinliğine getirildi. 1905’te aynı görevle Mülki Tıbbiye’ye geçen Berkol, 1906’da Fransa’ya giderek kendi olanaklarıyla Paris Tıp Fakültesi’nde iki yıl anatomi dalında uzmanlık eğitimi gördü. Türkiye’ye döndüğünde askerlik görevinden ayrılarak Tıp Fakültesi’nin anatomi laboratu-varmı yönetmeye başladı.

Ancak, 1912’de başlayan I.Balkan Savaşı, ardından I.Dünya Savaşı nedeniyle öğretim görevine uzun bir süre ara vermek zorunda kaldı ve cepheye gönderilerek çeşitli hastanelerde çalıştı. 1917’de tıp müderrisliğine (ordinaryüs profesör), 1918’de ordudaki rütbesi binbaşılığa yükseltilen Berkol, 1923’te Darülfünun Divanı (Üniversite Senatosu) üyesi, 1924’te Tıp Fakültesi Reisi (dekan), ertesi yıl da Darülfünun Emini (rektör) seçildi ve aynı yıl askerlikten emekliye ayrıldı.

Berkol’un siyasal yaşamı 1926’da, İstanbul Belediye Meclisi üyeliğiyle başlamıştı. Ertesi yıl İstanbul’ dan milletvekili seçilerek rektörlük görevinden ayrıl-dıysa da, siyasal deneyimi uzun sürmedi ve üç yıl TBMM başkan vekilliği yaptıktan sonra 1931’de Tıp Fakültesi’ndeki kürsüsüne döndü; aynı zamanda Güzel Sanatlar Akademisi’ndeki anatomi derslerini de üstlendi. 1934-1939 yılları arasında ikinci kez İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi dekanlığına getirildi. 1951’de hastalanarak görevinden ayrıldı ve 1952’de İstanbul’da öldü.

19.yy’m ikinci yarısına değin Türkiye’de, tıp öğrencilerinin anatomi çalışmalarında yalnızca yapma modeller kullanılmasına izin verilmesi, tıp öğretiminin en büyük eksikliklerinden biriydi. Avusturyalı profesör Charles Ambroise Bernard’ın çabalarıyla, 1840’larda bu yasak kaldırılıp kadavra çalışmalarına başlandıysa da, hem halkın dinsel inançları nedeniyle kadavra bulmak çok güçtü, hem de eldeki kadavraları uzun süre saklama teknikleri bilinmiyordu. Bu nedenle öğrenciler yılda ancak iki üç kez teşrih (disseksi-yon) dersi yapabiliyorlardı.

Berkol, Paris’ten döndükten sonra Tıp Fakültesi’ nin anatomi laboratuvarında göreve başlayınca, Avrupa üniversitelerinde çok yaygın olan mumyalama tekniklerini uygulamaya başladı. Cesetlerin çürümesini önlemek için boyun damarından formol şırınga edilmesi, kadavraların buzhanede saklanması ilk kez onun çabalarıyla gerçekleştirildi ve bu yöntemler anatomi laboratuvar çalışmalarına yeni bir atılım kazandırdı.

•    YAPITLAR (başlıca): Hilaliahmer Hastabakıcılık Teşrih Kitabı 1915; Anatomi Atlası, 7 cilt, 1927-1932; Hazım Takımı Anatomiası, 1935; Beş Duyunun Kısa Anatomiası, (A.Mouchet ve H.V.Göğen ile), 1936; Sistemik Anatomi Kitabı (Dr.M.A.Ova ve Dr.Z.Zeren ile), 3 cilt, 1939-1945, Artistik Anatomi Kitabı, 1940; Disseksiyon Tekniği, 1943.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi