Niccolo Barbaro Kimdir, Hayatı, Ruznamesi,

İstanbul’un fethine dair bir rûznâme yazan İtalyan hekimi.

Niccolo Barbaro’nun hayatı hakkında fazla bilgi yoktur. Sadece XV. yüzyılın başlarında dünyaya geldiği ve 1451-1453 yıllarında İstanbul’da yaşadığı bilinmek­tedir. Bu yıllarda Venedik Cumhuriyeti’-nin İstanbul’a sefer yapan gemilerin­deki personelin hekimi olarak görevli­dir. Bu şekilde 1452’den itibaren şehrin Türkler tarafından kuşatılmasına ve 29 Mayıs 1453’te kesin fethine şahit olmuş­tur. Yaşadığı olayları anlatan ve hayli ay­rıntılı olan hatıratı, tarihte yeni bir çığır açan İstanbul fethinin en değerli kaynaklanndandir. Aynı zamanda İtalyanlar’ın ve bilhassa Venediklilerin şehrin savunmasındaki katkıları hakkında da güvenilir bilgiler vermektedir. Rûznâme günü gününe tutulmuş hâtıralar biçi­minde 2 Mart 1451 – 29 Mayıs 1453 ta­rihleri arasında yazılmış olup Barbaro Venedik’e döndükten sonra yeniden ka­leme alınmıştır. Risalede çarpışmalara katılan vatandaşlarından altmış  sekiz soylunun adlarını vererek bunlardan ölenleri, esir düşenleri ve kaçmayı başa­ranları da bildirir. Türkler şehri ele geçir­meye başladığında Barbaro, liman baş­kanı Alvise Diedo ve kalyonlar kuman­danı Bartolo Furian ile birlikte Galata’daki Cenovalılar’a (Ceneviz) sığındıklarını belirtir. Kendisi, bütün denizcileri gani­metlerden pay almak için karaya çıkmış olan Türk donanmasının gafletinden fay­dalanarak kaçmayı başarmıştır. Barba­ro’nun ölüm tarihi bilinmemektedir.

Yazma nüshası Venedik’te Biblioteca Marciana’da bulunan hatırat ilk defa Viyana’da 1856’da Enrico Cornet tarafın­dan Giornale deli Assedio di Costanünopoli, 1453, di Niccolo Barbaro, Patricîo Venetiono, Corredato di Note e Documenti per Enrico Cornet adıyla ya­yımlanmıştır. Bazı parçalarını J.-P. Migne ve A. Ellisen neşretmişlerdir. İngilizce tercümesi J. R. Jones ta­rafından yapılmış; Cornel’nin yayımladığı metinden Şemseddin T. Diler tarafından yapılan Türkçe tercüme­si de basılmıştır.

Diyanet İslam Ansiklopedisi