Tarihi Şahsiyetler

Neşet Ömer İrdelp Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Neşet Ömer İRDELP İç hastalıkları profesörü (İstanbul 1881-1948).

İlk ve ortaöğrenimini Numunei Terakki özel okulunda yaptı. 17 yaşında tıp öğrenimine başladı, sivil tıbbiyeyi bitirerek hekim oldu (1902). Ankara ilinde bir süre çalıştıktan sonra ihtisas için Fransa’ya gitti. Paris’te profesör H. Vaquez’in yanında iç hastalıkları ihtisası yaptı. Yurda dönünce (1910) açılan sınavı kazanarak İstanbul Darülfünunu Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Kliniği şefliğine atandı. 1914’te muallim muavini (doçent) oldu. Birinci Dünya Savaşı’nda Suriye Cephesi’nde önce Kızılay Yardım Kurulu başkanı, sonra 4. Ordu Sağlık İşleri başkanı olarak çalıştı. Sina ve Hicaz cephelerinde hizmet gördü. 1921 ’de üniversiteye döndü, Tıp Fakültesi emrazı dahiliye (iç hastalıkları) profesörlüğüne atandı. 1925’te Tıp Fakültesi reisi (dekan), 1927’de Darülfünun e-
mini (rektör) oldu. 1933 üniversite reformu sırasında kürsüsünde b’rakılarak ordinaryüs profesörlüğe yükseltildi ve rektörlüğe seçildi. 1934 seçimlerinde İstanbul’dan milletvekili seçildiyse de üniversitedeki görevini tercih etti. Bu arada Atatürk’ün özel hekimleri arasında bulundu.

Sağlık kanunlarının hazırlanmasında da çalışan N. Ömer İrdelp değerli bir hekim ve bilim adamıdır. Şark çıbanı, deve tri-panozomyazı, üçgün humması, bilharzi-yoz, tifüs, böbrek yetmezliklerinde üremi, miyokard enfarktüsünde elektrokar-diyogram değişiklikleri, Buerger hastalığının klinik ve patolojik özellikleri, böbrek yetmezliklerinde ksantoproteik tepkimenin teşhis bakımından değeri üstüne a-raştırmalar yaparak, sonuçlarını yayımladı. 1923’te yazdığı Kalp ve eviye emrazı, zamanında çok ilgi çekmişti.

Başlıca eserleri: Emrazı kalbiye konferansları (1911), Bitler (1916), Emrazı dahiliye (1918), Emrazı intaniye ve tufeyliye (1920), Mide ve em’a hastalıkları (1921), Kebed hastalıkları (1922), Kalp ve eviye emrazı (I. cilt, 1923; II. cilt, 1928), Elektrokardiyografi (1934, M. Esat Güçhan ile birlikte), İç hastalıkları (1945).