Nedim Filipoviç Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Nedim Fılipoviç (1915-1984) Osmanlı tarihçisi, Türkolog.

Bosna-Hersek1 in Glamoç kasabasın­da doğdu. 1934-1937 yıllarında Belgrad ve 1937-1939 yılları arasında İstanbul’­da tahsil gördü. Burada Hellmut Rİtter ve M. Fuad Köprülü’nün derslerine devam etti. 1945-1949 yıllarında Sarajevo’daki Zemaljski Muzej’de çalıştı. 1951′-de Sarajevo Felsefe Fakültesi’nde Türk dili ve edebiyatı hocalığına doçent ola­rak tayin edildi ve burada hayatının so­nuna kadar görev yaptı. Bunun yanı sı­ra 1964-1969 yıllarında Sarajevo Şarki­yat Enstitüsü müdürlüğü görevini üst­lenmiş, Prilozi za Orijentalnu Filologiju dergisinin başyazarı (1951-1958) ve Bosna-Hersek İlimler ve Sanatlar Akademisi’nin daimî üyesi olmuştur. Filipoviç 21 Nisan 1984’te Sarajevo’da vefat etti.

Nedim Fılipoviç, İlmî araştırmalarında ve yazılarında daha çok Osmanlı Devle-ti’nin toplumsal-ekonomik düzeni ko­nularına temas etmiştir. Bu toplumdaki timar sistemi, toprak ilişkileri, Osmanlı müesseseleri, sosyal ve ideolojik hare­ketler, özellikle Osmanlı devrindeki Bos­na-Hersek tarihiyle ilgili konular, Bos-na’daki şehirlerin gelişmesi, timar ocak­ları ve çiftçilik, İslâm’ın yayılması vb. ko­nuları ele aldığı gibi Türkiye ve Yugos­lavya arşivlerinden topladığı belgelerle Bosna-Hersek tarihine dair kaynakları tesbit edip bunların çoğunu Boşnak di­liyle yayımlamıştır. Türkçe’den bazı ede­bî eserlerle Fransızca’dan bazı kitapları da Boşnakça’ya çevirmiştir. Başlıca ese­ri, Şehzade Mûsâ Çelebi ile Şeyh Bedreddin’in faaliyetlerini konu edinen Princ Musa İ sejh Bedreddin adını taşımaktadır. Ayrıca Bosna-Hersek’teki bazı Osmanlı sancaklarına ait kanunnâmelerin metin ve tercümeleri­nin yer aldığı Kanuni i kanun-name za Bosanski, Hercegovacki, Zvornicki, Kliski, Crnogorski i Skadarski sandzak adlı kitapta bulunan XV. yüzyıl Bosna ve Hersek kanunu, 1584 İzvornik sancağı kanunnâme­si, Srebernice ile 1574 Klis sancağı kanunnâmeleri onun tarafından hazırlanmıştır. Önemli makaleleri arasında, Bosna’da-ki Osmanlı timar sistemini konu alan “Pogled na osmanski feudalizam”; “Odzakluktimari u Bosni i Hercegovini”; “Bosna Hersek’te Ti­mar Sisteminin İnkişafında Bazı Husu­siyetler”, “Vlasi i uspostava timarskog sistema u Hercegovini”; İs­lâm’ın yayılması ve mistisizmi inceleyen “Tesavvuf – islamski   misticizam” ve “0 jed-nom aspektu korelacije izmedu islamizacije i ciflucenja” Prilozi Istorijskog Instituta, XVII, s. 25-451 sayı­labilir. Ayrıca Istorija Naroda Jugoslavije adlı kitap içinde bulunan “Bosna i Hercegovina” ile “Bosanski Pasaluk” ad­lı bölümler onun tarafından kaleme alın­mıştır.

TDV İslâm Ansiklopedisi