Nalburizade Mehmed Emin Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

Nalburîzâde Mehmed Emin (ö. 1822) Celvetî zâkiri ve dinî eserler bestekârı.

Asıl adı Mehmed Emin’dir. Lakabından Kalburcu esnafından birinin oğlu olduğu anlaşılmaktadır. Hayatının büyük bir kıs­mını Bursa’da geçirdi. Burada Celvetiyye tarikatına intisap ettikten bir müddet sonra tarikatın ileri gelenleri arasında anıl­maya başladı. Sesinin güzelliğiyle de dik­kati çeken Mehmed Efendi bu arada İs­tanbul’a giderek dönemin üstatlarından mûsiki öğrendi ve pek çok eser meşk etti. Bursa’da devam ettiği İsmail Hakkı Dergâhı’nda zâkirler arasına alındı. Tekkenin şeyhi reîsülmeşâyih Hikmetîzâde Meh­med Emin Efendi’ye damat oldu ve kırk yılı aşkın kayınpederinin sohbetlerinde ve hizmetinde bulundu. Tekkede okunan mevlidlerde tevşîhhanlara reislik yapan, aynı zamanda tıp ilmiyle de meşgul olan Mehmed Efendi, yetmiş üç-yetmiş dört yaşlarında 1237’de (1822) vefat etti ve adı geçen der­gâhın naziresine defnedildi. Onun vefatı­na tarih olarak Yılmaz Öztuna’nın 1720, Gültekin Oransay’ın ise 1768 yılını göster­mesi yanlıştır. Eski kaynaklarda Kalburî­zâde olarak kaydedilen aile adını Suphi Ezgi’nin Nalburîzâde şeklinde zikretmesi­nin sebebi anlaşılamamıştır. Ruşen Efen­di’nin Mecmûa-i İlâhiyyâtı ile Abdülka­dir Töre’nin eserinde ondan “şeyh” ola­rak söz edilmesi yanlıştır.

Döneminin önemli zâkirlerinden biri olduğu kaydedilen Mehmed Efendi yaşa­dığı devirde bestekârlık yönüyle ve özel­likle dinî mûsiki sahasındaki besteleriyle de tanınmıştır. Güftelerini daha çok İs­mail Hakkı Bursevî’nin şiirlerinden seçti­ği bazı güfte mecmualarında rastlanan eserlerinden anlaşılmaktadır. Sadettin Nüzhet Ergun onun durak, tevşih ve ilâhi formundaki on iki bestesinin sözlerini an­tolojisinde neşretmiş, bunlardan ancak üçünün notası zamanımıza ulaşmıştır. Güftesi İsmail Hakkı Bursevi’ye ait, “Düş­tü cânâ akıbet sevdâ-yı aşk” mısraıyla başlayan hümâyun ilâhisiyle güftesi Er­zurumlu İbrahim Hakkı’ya ait, “Merhaba ey mevlid-i Peygamber?” mısraıyla başla­yan rast tevşihi günümüzde de okunan eserlerindendir.

TDV İslâm Ansiklopedisi