Mütercim Mehmed Rüşdi Paşa Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi
MEHMED RÜŞDÎ PAŞA [Mütercim] (1811-1882)
Osmanlı sadrazamı. Beş kez sadrazamlık yapmış, Abdülaziz’in tahttan indirilmesinde rol oynamıştır.
Şubat 1811’de Ayandon’da (bugün Ayancık) doğdu, 14 Mart 1882’de Manisa’da öldü. 1814’te ailesiyle İstanbul’a gitti. 1826’da Asakir-i Muntaza-me’ye girdi. Burada mülâzımlığa (teğmen) yükseldi. Bu arada yabancı dil öğrenerek Fransızca askeri nizamnameleri çevirmekle görevlendirildi. Kolağası (önyüzbaşı) olarak Rumeli, Anadolu ve Suriye’de bulundu. 1839’da miralay (albay), 1843’te Rumeli ordusuna mirliva (tümgeneral), az sonra Dar-ı Şura-yı Askeri üyesi, 1845’te ferik (korgeneral), 1847’de Hassa Ordusu müşiri (mareşal) oldu. Haziran 1848’de Dar-ı Şura-yı Askeri başkanlığına, 1851’de seraskerliğe getirildi. Mayıs 1853’te yeniden atandığı Hassa ordusu müşirliğinden Aralık’ta ayrıldı. Eylül 1854’te Meclis-i Âli-i Tanzimat üyesi oldu. 1855-1856 yıllarında ve Ağustos-Ekim 1857 arasında seraskerlik yaptı. Şubat 1858’de Tophane müşiri, Ağustos’ta Meclis-i Âli-i Tanzimat reisi oldu. 24 Aralık 1859’da sadrazamlığa getirildi. 27 Mayıs 1860’ta bu görevden azledilerek Haziran 1860’ta Meclis-i Hazain reisliğine atandı. Eylül 1861-Ocak 1863 arasında dördüncü kez serasker oldu. Nisan 1866’da Meclis-i Vâlâ reisliğine atandı. 5 Haziran 1866’da ikinci kez sadrazamlığa getirildi. Sırbistan ve Girit sorununa karışmak istemeyerek 11 Şubat 1867’de görevden ayrıldı. Şubat 1867-Şubat 1868 arasında beşinci kez seraskerlikte bulundu. Ekim 1871’de adliye nazırı oldu. 19 Ekim 1872-15 Şubat 1873 arasında üçüncü kez sadrazamlık yaptı. 12 Mayıs 1876’da getirildiği dördüncü sadrazamlığında Abdülaziz’in tahttan indirilmesinde rol oynadı. V.Murad’m kısa süren saltanatı, II.Abdülha-mid’in tahta çıkışında da sadrazamlığını sürdürdü. Ancak II.Abdülhamid’le anlaşamayarak 19 Aralık 1876’da istifa etti. 28 Mayıs 1878’de beşinci kez getirildiği sadrazamlıkta ise bir hafta kaldıktan sonra 4 Haziran 1878’de azledildi ve Manisa’daki çiftliğine çekilerek bundan sonra devlet görevi almadı. 1881’de Abdülaziz’in ölümüyle ilgili olarak sorguya çekildiyse de yargılanmasına gerek görülmedi.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi