Mütercim Asim Efendi Kimdir, Hayatı, Eserleri, Edebi Kişiliği, Hakkında Bilgi

ÂSİM EFENDİ (Mütercim) (1775-1819) Tarihçi, dilci, şâir.

Ayıntab (Gaziantep)’de doğdu. Ayıntab Adliye Başkâtibi Cenânî Efendi’nin oğludur. Devrin bilginlerinden Arap ve Fars dillerini öğrendi, edebiyat ve İslâmî ilimler okudu, bir süre Ayıntab Adliye Kalemi’nde görev aldı. 1788’de Ayıntab Paşası Battalzâde Nuri Mehmed Paşa’nın divan kâtipliği görevine getirildi. Kendisini himaye eden Nuri Mehmed Paşa’nın idamından sonra büyük bir maddî sıkıntı içinde kaldı ve ailesini Ayıntab’da bırakıp 1791 yılında İstanbul’a göçmek zorunda kaldı.

İstanbul’da Kazasker Tatarcık Abdullah Efendi vasıtasıyla en ünlü eseri olan Farsça-Türkçe lügati Bıırhan-ı Katı ‘Tercümesi’ni Sultan III.Selim’e takdim erti ve müderrislik rüûsu alarak 1800 yılında Molla Gürânî Mescidi’nde, hocalığa başladı. Kendisi de değerli bir sanatkâr olan Sultan III.Selim’in büyük iltifatlarını kazanan Âsim Efendi 1807 yılında vak’anüvisliğe tâyin edildi. Bu arada Süleymaniye Müderrisliği görevinde de bulundu ve 1814’de Selanik Kadılığı’ na getirildi. Bu görevden beş yıl sonra azledildi ve İstanbul’a dönerek 1819’da veba hastalığından vefât etti. Karacaahmet Mezarlığı’na gömüldü.

ESERLERİ

Tarih-i Asını (2 cilt), El-Okyanusu ’l-Muhiı fî Tercümeti’l-Kamûsı’l-Muhit (3 cilt, 1814-1818), Tıbyân-ı Nâfî der Tercüme-i Burhân-ı Katı (1799), Tuhfe-i Asım (1828), Tercüme-i Siyer-i Halebî (1832).