Mustafa Akdağ Kimdir, Hayatı, Kitapları, Hakkında Bilgi

AKDAĞ, Mustafa (1913-1972)

Türk tarihçi. Osmanlı toplumunun iktisadi ve toplumsal yapısına ilişkin araştırmalar yapan ilk bilim adamla-rındandır.

Yozgat, Boğazlıyan’da doğdu. Ankara’da öldü. 1940’ta Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Bölü-mü’nü bitirdi. Kars Lisesi tarih öğretmenliğine atandı. 1944’te Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’ne ilmi yardımcı oldu. 1945’te “Celali İsyanları’mn Başlaması” adlı teziyle doktor oldu. 1947’de üniversiteden ayrılarak Gazi Eğitim Enstitüsü’ne geçti. Bir yıl sonra da Diyarbakır Öğretmen Okulu tarih öğretmenliğine atandı. 1951’de “Celali Fetreti 1597-1603”adlı teziyle Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yakınçağ Tarihi Kürsüsü’nde doçent oldu. 1958’de aynı kürsüde profesör olan Akdağ, 1972’de üniversiteden uzaklaştırmana değin bu çalışmasını sürdürdü.

Mustafa Akdağ, 1959’da Türkiye’nin İktisadî ve İçtimaî Tarihi adlı çalışmasının I. cildini yayımladı. Bu kitapta, Anadolu Selçukluları’nın Moğollar karşısında bozguna uğradığı 1243 Kösedağ Savaşı’yla Os-manlılar’m İstanbul’u aldığı 1453 arası dönemin iktisadi ve toplumsal yapısı inceleniyordu. 1963’te doktora ve doçentlik tezlerini birleştirerek Celalî isyanları adıyla yayımladı. Akdağ bu kitabında 1550-1605 arasında Anadolu’da başgösteren ayaklanmaları, Osmanlı Devleti’nin yönetim düzenini, toplumsal ve iktisadi durumunu incelemiştir. 1971’de yayımladığı Türkiye’nin İktisadî ve İçtimaî Tarihi’nin II. cildinde ise 1453’ten, Kanunî Sultan Süleyman’ın oğluBayezid’ in 1559’daki başkaldırısına değin uzanan dönemi incelemiştir. Akdağ’m Celalî Isyanları’m genişleterek oluşturduğu Türk Halkının Dirlik ve Düzen Kavgası, ölümünden sonra basılmıştır. Ayrıca Dil ve Tarih Coğrafya Dergisi ve Belleten’de Osmanlı toprak mülkiyetini, para sistemini, halkla yöneticiler arasındaki ilişkileri, halkla aydınların kopukluğunu, dirlik ve düzenin bozulma nedenlerini inceleyen makaleleri yayımlanmıştır.

•    YAPITLAR: Celalî İsyanları, 1963; Büyük Celalî Karışıklıklarının Başlaması, 1963; Türkiye’nin İktisadî ve İçtimai Tarihi, 2 cilt, 1959,1971; Türk Halkının Dirlik ve Düzen Kavgası, (ö.s.), 1974.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi