Edebiyat Sözlüğü

Müseddes Nedir Ne Demektir Özellikleri Örnekleri

Müseddes (Ar. s.)

Altı mısralık bendlerden meydana gelen musammatlara denir. Divân edebiyatı nazım şeklidir. Bend sayısı 5-7 arasında değişir. 12 bendlik müseddesler de görülür Kafiyelenişi değişiktir. Öteki musammatlarda olduğu gibi müzdeviç ve mütekerrir olanların yanında, bendlerde beşinci ve altıncı mısraların kafiyeli olduğu müseddesler de vardır. Bir kısmında son iki mısra ayrıca kafiyelidir.
Kafiye şeması:

1-Müseddes-i müzdeviç (müzdeviç müseddes):
aaaaaa bbbbba ccccca
aaaaaa bbbbaa ccccaa

2-Müseddes-i mütekerrir (mütekerrir müseddes):
aaaaaA bbbbbA cccccA
aaaaAA bbbbAA ccccAA

edebiyat-sozlugu/kitap_eski_3″ 120″ 56″

3-  5. ve 6. mısralı kafiyeli müseddes:
aaaavy bbbbvy ccccvy

4- Son iki mısra kafiyeli müseddes:
aaaaaa bbbbvy ccccyy
aaaavv bbbbyy cccczz
aaaaVV bbbbVV ccccVV

Müzdeviç müseddes kafiye şekliyle çok az yazılmıştır. En çok iki mısranın nakaratıyla yapılan mütekerrir müseddesler kullanılmıştır. Son iki mısrası ayrı kafiyeli şekillerinden ilk ikisi bazı divanlarda terkib-i bend sonuncusu ise terc-i bend olarak gösterilir.

Müseddeslerde diğer konulara da yer verilmekle beraber daha çok tasavvufi fikirler işlenmiştir.

Edebiyatımızda bir çok ait müseddes yazmıştır, Örnekler:

  • Sânî Şiirleri – Müseddes-i Mütekerrire Örnek
  • Nailî-i Kadim Şiirleri – Müseddes-i Müzdeviçe Örnek