Tarihi Şahsiyetler

Muinüddin Kaşi Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

Ebû Nasr Muînüddîn Nasîrü’d-devle Muhtassü’l-müik Ahmed b. Fazl b. Mahmûd-i Kâşî (Kâşânî) (ö. 521/1127) Sultan Sencer’in veziri.

Hayatının ilk dönemine ait fazla bilgi yoktur. Devlet hizmetine ilk defa Büyük Selçuklu Hükümdarı Melikşah döneminde (1072-1092), Emîr Kamaç’ın Kuzey ve Ku­zeybatı İran’daki vilâyetlerin bir kısmını yönetmekle görevlendirdiği dayısı Nâsıhul-mülk tarafından alındı ve ağabeyi o bölge­nin nâibliğine tayin edilirken kendisi de onun yanına kâtip olarak verildi. Sultan Berkyaruk’un (1092-1104) ilk zamanların­da da Dîvânü’r-resâil’de kâtiplik yaptı. Ar­dından yine Nâsıhulmülk’ün aracılığıyla Muhammed Tapar’ın eşi Gevher Hatun’un hizmetinde görevlendirilip arkasından muhtemelen Sa’dülmülk-i Âbî’nin vezirli­ğinin (1105-1107) sonlarına doğru Dîvânü’r-resâil’in başına getirildi ve bu görevi Ebû Nasr Ziyâülmülk Ahmed b. Nizâmül-mülk’ün vezirliği zamanında da (1107-1111] sürdürdü. Selçuklular’ın bu dönem­deki üst düzey görevlilerini şiddetle eleş­tiren Bündârî, Muînüddin’i de bilgisizlik, erdemsizlik ve Farsça, Arapça yazılarında yetersizlikle suçlar; bununla beraber diğer münşilerden daha mahir bir yazıcı olduğu­nu da kaydeder.

Muînüddin’in S02’de (1109) Dîvânü’r-resâil’in başında bulunduğu sırada, vezirlik hevesinde olan ve amacına ulaşmak için her yola başvuran İsfahan’ın nüfuzlu yö­neticisi Kadı İsmail b. Ubeydullah el-Hatî-bî, aralarında Muînüddin’in de bulunduğu yaklaşık 100 emîr ve saray görevlisi hak­kında bir İsmâilî vasıtasıyla yalan ihbarda bulundu. Muînüddin hemen görevden alı­nıp tutuklandıysa da İsmail el-Hatîbî’nin, emellerine alet ettiği İsmâilîler tarafından öldürülmesi ve çevirdiği entrikanın anla­şılması üzerine birkaç ay sonra serbest bı­rakıldı. Ancak olay Sultan Muhammed Tapar’ın güveninin sarsılmasına yol açtığın­dan Muînüddin “e vazifesi geri verilmedi; kı­sa bir müddet sonra da Hatîrülmülk-i Meybüdînin ikinci vezirlik döneminde (1110-1117) Dîvân-ı İstîfâ başkanlığına getirildi.

İlgili Makaleler