Edebi Şahsiyetler

Muhsin Ertuğrul Kimdir, Kısaca Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Muhsin Ertuğrul (1892-1979). Tiyatro ve sinema oyuncusu, yönetmeni, yazarı.

Türkiye’ye tiyatroyu, tiyatro sevgi ve saygısını getirip, yaygınlaştırdı. Tefeyyüz Mektebi’nde, Darüledeb, Soğukçeşme ve Topkapı rüşdiyeleriyle, Mercan İdadisi’nde okudu, II. Meşrutiyet’in haftasında, Burhanettin Kumpanyası’nın Erenköy’deki Şerlok Holmes açıkhava oyununda sahneye çıktı. 1911‘de Paris’e gitti, tiyatro alanında çalıştı. 1912’de Kemal Emin (Bara), Benzet (Bulak) ve I. Gallp’le (Arcan) topluluk kurdu; ilk kez Hamlet’i sahneledi ve oynadı. 1914’te Darül-bedayi’nin kuruluş çalışmalarına katıldı; ilk oyun Çürük Temel’de başrole çıktı. Daha sonra Berlin’e giderek tiyatronun yanı sıra sinema alanında da çalışmalara başladı. İlk sinema yönetmenliği denemelerini bu kentte yaptı. Kendi adına Stamboul adlı şirketi kurdu; Samson’u çekti. 1922’de yurda döndü; Seden kardeşleri teşvik ederek Kemal Film’i kurdurdu. İstanbul’da Bir Facia-ı Aşk, Boğaziçi Esrarı, Ateşten Gömlek adlı filmleri yönetti. 1925’te Sovyetler Birliği’ne gitti, Stanislavski ve Meyerhold’un çalışmalarını izledi. Yurda dönünce (1927) Darülbedayi’nin başına getirildi. Yirmi yıl bu görevde kaldı. 1928’de İpek Film’in kurulmasına katkıda bulundu, ilk sesli Türk filmi İstanbul Sokakları’nda ile en başarılı filmi sayılan Bir Millet Uyanıyor’u bu firma adına çekti. 1947’de Ankara’da Küçük Tiyatro’yu kurdu. Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü yaptı. 1951’de İstanbul’a dönüp Küçük Sanne’yi kurdu. Bu arada ilk renkli Türk filmi Halıcı Kız’ı yönetti. 1954’te yeniden Devlet Tiyatroları’nın 1959’da ise İstanbul Şehir Tiyatroları’nın yöneticiliğine getirildi. 1966’da bu görevden alındı. 1970’de sanat yaşamının 60. yılını görkemli bir törenle kutladı. 1973’de yeniden getirildiği İstanbul Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmenliği’nde iki yıl kaldı. Muhsin Ertuğrul, tiyatroyu toplumca saygın bir uğraş hafine getirmek, oyunları tam saatinde başlatmak, klasikleri tanıtmak, bölge tiyatroları açarak tiyatroyu halkın ayağına götürmek, çocuk tiyatroları kurarak seyirciyi küçükten eğitmek gibi amaçlarının büyük bölümünü gerçekleştirmeyi başardı. Sinemaya da çok önem vermesine karşın, tiyatro tutkusu Bir Millet Uyanıyor ve Bataklı Damın Kızı Aysel dışında çok önemli filmler yapmasına engel oldu. Muhsin Ertuğrul’un adı Şehir Tiyatrolarının Harbiye Sahnesi’ne verildi.

İlgili Makaleler