Kimdir

Muhittin Birgen kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Muhittin Birgen kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1887-1959) Türk Gazeteci. Mesleki temsil ve koo­peratifçilik düşüncesinin savunucularındandır. İstanbul’da doğdu, burada öldü. Yozgatlı Ömer Lütfi Bey’in oğludur. Unkapanı Rüşdiyesi’nde, Vefa İdadisi’nde okudu. Darülfünun Edebiyat Fakültesi’ni bitirdi. İstanbul’daki Hicaz Demiryolları İdaresi’nde çalıştı. II. Meşrutıyet’ten sonra bu görevden ayrılarak öğretmenliğe başladı. Hadika-i Meşveret, Üsküdar İdadisi ve Üsküdar Sultanisi’nde edebiyat ve felsefe öğretmenliği yaptı.

Bu arada Hüseyin Cahit’in çıkardığı Tanın gazetesine yazılar yazdı. Kısa sürede kendini geliştirdi ve gazetenin yazı işleri müdürü ve başyazarı oldu. İttihat ve Terakki ile yakın ilişkiler kurdu. Parti içinde mesleki temsil düşüncesinin savunucusu Kör Ali İhsan Bey (İloğlu) ile birlikte çalıştı. Halka Doğru dergisine yazılar yazdı. III. Dönem (1914-1918) Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nda Çorum milletvekili olarak bulun­du. Vatan gazetesinde başyazarlık yaptı.

1920’de Ankara’ya gelerek Matbuat Umum Mü­dürü oldu. Aynı dönemde Hâkimiyet-i Milliye gaze­tesinde yazarlık yaptı. Mart 1921’de Matbuat Umum Müdürlüğü’nden istifa etti ve bir ticari şirketin temsilcisi olarak Tiflis’e gitti. Bir yıl sonra, Azerbaycanlılar’ın isteği üzerine Baku’ya geçerek Maarif Müşavirliği yaptı. Baku’daki Ali Pedagoji Enstitüsü’nde Tük Tarihi, felsefe ve sosyoloji dersleri verdi. Baku Üniversitesi’nde de Osmanlı Edebiyatı Tarihi okuttu. 1924’te Türkiye’ye döndükten sonra Galatasaray ve İstanbul Kız Liselerinde tarih, felsefe ve sosyoloji öğretmenliği yaptı. Meslek örgütlenmesi düşüncesini savunmak ve yaygınlaştırmak amacıyla 15 Aralık 1924-1 Eylül 1925 tarihleri arasında Meslek adlı haftalık bir gazete yayımladı. Kasım 1925’te Halk adlı kooperatifçiliği savunan bir gazete daha yayımlamaya başladı. Dört ay sonra bu gazeteyi kapayarak İzmir’e yerleşti. Dokuz yıl bir Üreticiler Kooperatifi’nin müdürlüğünü ve Milli Aydın Bankası yönetim kurulu başkanlığını yaptı. Mart 1930-Nisan 1933 arasında, İzmir’de Türk Kooperatifçisi adıyla bir de dergi yayımladı.

1934’te İstanbul’a dönerek yeniden gazeteciliğe başladı, Son Posta gazetesinin başyazarı oldu. 1939’da Mardin’den milletvekili seçildi. Ancak devamsızlığı yüzünden 13 Haziran 1941’de milletvekilliğinden düşürüldü. Daha sonra da gazeteciliği sürdüren Bir- gen, 1959’da İstanbul’da öldü.

YAPITLAR:

Yeni Edebiyat, 1914.

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 17. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983

İlgili Makaleler