Muhammed Muin Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Muhammed Muîn (1918-1971) İranlı yazar, dil ve edebiyat araştırmacısı. 17 Receb 1336 (28 Nisan 1918) tarihin­de Reşt’te doğdu. Birçok âlim yetiştiren bir aileye mensuptur. Küçük yaşta anne ve babasını kaybettiğinden dedesi Şeyh Muhammed Takı Muînülulemâ’nm hima­yesinde büyüdü. İlk ve orta öğrenimini Reşt’te tamamladı. Bu arada dedesinden ve Seyyid Mehdî Reştâbâdî’den Arapça ile dinî ve edebî ilimleri okudu. Ardından Tahran’a giderek darülfünunda tahsil gördü. 1931’de girdiği Tahran Üniversite­si Edebiyat Fakültesi’nden mezun olduk­tan sonra Ahvaz’da lise müdürlüğüne ta­yin edildi (1935). Beş yıl kaldığı bu şehir­de diğer bazı görevlerde de bulundu. Bir yandan da eğitim bilimleri, psikoloji ve felsefe ile ilgilendi.

1939’da Tahran’a dönen Muhammed Muîn, Kültür Bakanlığındaki görevi sıra­sında Fars dili ve edebiyatı dalında dok­tor unvanı aldı (1942), Ardından akade­mik kadroya geçerek çalışmalarını üni­versitede sürdürdü. 1945 yılından itiba­ren şarkiyatçı Henry Eugenie Corbin ile birlikte Farsça ve Arapça felsefî-tasavvu-fî metinler üzerinde yaptığı çalışmalar so­nucunda bir dizi kitap neşretti. 1946’da Ali Ekber-i Dİhhudâ’nın Luğatnâme’s-nin basılması için oluşturulan yayın ku­ruluna seçildi ve müellifin vasiyeti üzeri­ne, onun vefat ettiği 195S yılından haya­tının sonuna kadar bu kurulun başkanlı­ğını üstlendi; ancak1966-1971 yıllarında hastalığı sebebiyle kendisine Seyyid Ca’-fer-i Şehîdî vekâlet etti. 1952-1954 yılları arasında Şûrâ-yi Âlî-yi Ferheng üyeliğin­de bulundu. 1954 yazında, sanat ve kül­tür kurumlarında araştırma yapmak amacıyla Harvvard Üniversitesi’nin daveti üzerine Amerika’ya gitti. Dönüşte Henry E. Corbin ile birlikte Nâsır-ı Hüsrev’in Câmi’u’l-hikmeteyri’mi yayımladı. Bu ça­lışmasıyla Academice des Inscriptions et Belles-Letters tarafından Tamhour ödü­lüne lâyık görüldü.

1957’de Münih Müsteşrikler Kongre-si’nde İran Kitabeleri Koleksiyonu Komi­tesi ve Pehlevî Sözlüğü Yazım Kurulu üye­liklerine seçilen Muhammed Muîn, Al­manya’da ve İsviçre’de incelemelerde bu­lunduktan sonra Moskova, Leningrad ve Baku üniversitelerinin daveti üzerine Sov­yetler Birliği’ne gitti. 1958 yılı baharında Paris’te Fransız İlmî Araştırmalar Merkezi’nde Mevlânâ Celâleddin ve İran’da ta­savvuf konusunda bir dizi konferans ver­di; Societe Asiatique ile Ernest Renan Felsefe Kurumu’nun üyeliklerine seçildi. Ayrıca İran’da Bakanlar Kurulu kararıyla Ferhengistân üyesi oldu. Ertesi yıl mo­dern İran şiirinin öncüsü Nîmâ Yûşîc’in vasiyeti üzerine onun eserlerini yayımla­mak için çalışmaya başladı. 1961’de Fran­sız sanat ve edebiyat yüksek nişanını al­dı. 1963’te Princeton Üniversitesi’nin da­vetiyle Amerika’ya gitti. Son yurt dışı ge­zisini 1966’da Bölgesel İşbirliği Toplantısı’na katılmak üzere Türkiye’ye yaptı. Ay­nı yıl beyin felci geçiren Muhammed Muîn tedavi için Kanada’ya götürüldü. Ancak tedaviden bir sonuç alınamayınca ülkesi­ne getirildi ve uzun süre bitkisel hayatta kaldıktan sonra 3 Temmuz 1971 tarihin­de Tahran’da vefat etti. Muhammed Muîn ilmî tarafsızlığı ve titizliğiyle tanınmak­tadır.