Edebi Şahsiyetler

Muhammed Muhyiddin Abdulhamid Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Muhammed Muhyiddîn b. Abdilhamîd el-Mısrî (1900-1973) İlmî neşirleriyle tanınan Arap dili ve edebiyatı âlimi. Mısır’ın Şarkiye vilâyetindeki Kefrül-hamâm köyünde doğdu. İlk öğrenimini memleketinde, orta öğrenimini Dimyat’­ta tamamladı. Ezher Üniversitesinden 1920’te mezun oldu. Bir süre Ezher’in li­se kısmı ile Kahire Enstitüsü’nde öğret-menlikyaptı. 1931’de Ezher’e müderris sıfatıyla tayin edildi. Uzun süre Arap Dili Fakültesi’nde müderris ve dekan olarak çalıştı. Bir müddet Ezher Üniversitesi’n-de ve dinî enstitülerde teftiş dairesi mü­dürlüğü ve başmüfettişlik yaptı. 1940 yılı başında, yeni açılan Hartum Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne bağlı Yüksek Hukuk Mektebİ’nde ders vermek ve mektebin din ilimlerine dair programlarını hazırla­mak üzere Sudan’a davet edildi. Burada dört yıla yakın öğretim üyeliği sırasında kaleme aldığı miras hukukuna dair ese­ri, Hartum Yüksek Hukuk Mektebi ile di­ğer bazı hukuk ve ilahiyat fakültelerinde ders kitabı olarak okutuldu. 1943 yılının sonunda Ezher Üniversitesi Arap Dili Fakültesi’ne müderris ve idareci sıfatıyla döndü. Bir süre İlahiyat Fakültesi’nde ders okuttu. 1965’te Arap Dili Fakültesi’-nin dekanlığından emekliye ayrıldı. 1964′-te Kahire Arap Dil Kurumu’na üye seçi­len Muhammed Muhyiddin, Ezher Üni-versitesi’nde Lecnetü’I-fetvâ ve el-Mecii-sü’1-a’lâ Iİ’ş-şuûni’l-İslâmiyye’ye bağlı Lec-netü ihyâi’t-türâs’a başkan oldu; Mec-mau’l-buhûsi’l-İslâmiyye üyeliği yaptı ve diğer birçok ilmî kuruluşta üye olarak görev aldı. 1973 Martında Kahire’de ve­fat etti.

Yazma eserlerin neşrinde metnin doğ­ru anlaşılıp harekelenmesi, muğlak ifa­delerle garîb kelimelerinin açıklanması, özellikle yazmalarda sıkça rastlanan nok­ta, harf ve hareke hatalarının giderilmesi Muhammed Muhyiddin’in edisyon kritik yöntemini oluşturan başlıca ilkelerdir. Bu­nunla birlikte Bulak ve Avrupa baskılarını tashih edip tekrar basmaktan öte bir şey yapmadığı, yayımladığı eserlerin temel yazmalarına müracaat etmediği, gerekli indekslerini hazırlamadığı, son zamanla­rındaki çalışmalarını öğrencilerine hazır­lattığı gibi eleştirilere de mâruz kalmış­tır. Kendisi, indeks hazırlamada harcana­cak vakti yeni bir eser tahkikinde kullan­mayı tercih ettiğini belirtmesinin yanı sı­ra İbn Hallikân ve Kudâme b. Ca’fer’in eserlerinin neşirlerinde olduğu gibi ayrıntılı fihrist ve indekslere yer verdiği de görülmektedir.

İlgili Makaleler