İslam Filozofları – Müslüman Düşünürler

Muhammed Mazi Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Ebü’l-Azâim Seyyid Muhammed Mâzî b. Abdillâh Mahcûb b. Ahmed (1869-1937) Şâzeliyye tarikatının Azemiyye kolunun kurucusu Mısırlı mutasavvıf ve âlim.

27 Receb 1286’da [2 Kasım 1869] Mı­sır’ın Reşîd kasabasında doğdu. Ailesi ve hayatıyla ilgili bazı bilgiler, Kitâbü Uşû-H’l-vüşûl H’maciyyeti’r-Resûl adlı eserinin sonundaki otobiyografisinde yer al­maktadır. Buna göre soyu, Hz. Ali’nin oğ­lu Hasan”dan gelen ve Fas’ta ilk İslâm ha­nedanı İdrîsîler’i kuran İdrîs b. Abdullah’a dayanır; ayrıca anne tarafından Abdülkâdir-i Geylânî vasıtasıyla Hz. Hasan’a ulaşır. Mâzî nisbesi, Fas’taki Ayni-mâzî denen yere nisbetle Mâzî diye anı­lan büyük dedesinden gelmektedir. Ebü’l-Azâim lakabının ailenin diğer mensupları için de kullanılması bunun aileye verilen bir unvan olduğunu göstermektedir.

Muhammed Mâzî, Mısır’ın Garbiye vi­lâyetine bağlı Desûk yakınlarındaki Ma-halletüebûali kasabasında büyüdü ve ilk öğrenimini burada tamamladı. Daha son­ra babasının kendisi ve kardeşleri için özel olarak tuttuğu Ezher müderrislerinden Şeyh Abdurrahman Abdülgaffâr’dan fı­kıh, kelâm, nahiv ve hadis okudu. Nahiv alanında derinleşti. Kardeşi Ahmed Ezher’e girince babasına hizmet için onun yanında kaldı ve burada Şeyh Muham­med Kaffâs’tan kelâm ve dil, Şeyh Mu­hammed Hatîb’den fıkıh dersleri aldı. Ba­basının kütüphanesinden hikmet ve tıp ilimlerine dair eserler okudu. On dört ya­şına gelince Rifâî şeyhi Ganim el-Haş-şâb’a intisap etti; iki yıl sonra da Ezher’e girdi. Bu sırada mutasavvıfların soh­betlerine katıldı ve Şâzeliyye şeyhi Ha-seneyn el-Hisâfî”ye intisap etti. Ardın­dan eğitimini Kahire Dârülulûmu’nda sürdürdü, i 308’de (1890-91) buradan mezun oldu.

İlk olarak 1311 (1893) yılı başlarında Mİnyâ şehrinde bir okula öğretmen ta­yin edilen Muhammed Mâzî okul dersle­rinin yanı sıra halka Mâliki fıkhı, kelâm ve ahlâk dersleri verdi. Daha sonra Mısır’ın Şarkiye vilâyetiyle Asvan, Halfa ve Su­dan’ın Ümmüdermân (Omdurman).