Muhammed Mazi Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi
Ebü’l-Azâim Seyyid Muhammed Mâzî b. Abdillâh Mahcûb b. Ahmed (1869-1937) Şâzeliyye tarikatının Azemiyye kolunun kurucusu Mısırlı mutasavvıf ve âlim.
27 Receb 1286’da [2 Kasım 1869] Mısır’ın Reşîd kasabasında doğdu. Ailesi ve hayatıyla ilgili bazı bilgiler, Kitâbü Uşû-H’l-vüşûl H’maciyyeti’r-Resûl adlı eserinin sonundaki otobiyografisinde yer almaktadır. Buna göre soyu, Hz. Ali’nin oğlu Hasan”dan gelen ve Fas’ta ilk İslâm hanedanı İdrîsîler’i kuran İdrîs b. Abdullah’a dayanır; ayrıca anne tarafından Abdülkâdir-i Geylânî vasıtasıyla Hz. Hasan’a ulaşır. Mâzî nisbesi, Fas’taki Ayni-mâzî denen yere nisbetle Mâzî diye anılan büyük dedesinden gelmektedir. Ebü’l-Azâim lakabının ailenin diğer mensupları için de kullanılması bunun aileye verilen bir unvan olduğunu göstermektedir.
Muhammed Mâzî, Mısır’ın Garbiye vilâyetine bağlı Desûk yakınlarındaki Ma-halletüebûali kasabasında büyüdü ve ilk öğrenimini burada tamamladı. Daha sonra babasının kendisi ve kardeşleri için özel olarak tuttuğu Ezher müderrislerinden Şeyh Abdurrahman Abdülgaffâr’dan fıkıh, kelâm, nahiv ve hadis okudu. Nahiv alanında derinleşti. Kardeşi Ahmed Ezher’e girince babasına hizmet için onun yanında kaldı ve burada Şeyh Muhammed Kaffâs’tan kelâm ve dil, Şeyh Muhammed Hatîb’den fıkıh dersleri aldı. Babasının kütüphanesinden hikmet ve tıp ilimlerine dair eserler okudu. On dört yaşına gelince Rifâî şeyhi Ganim el-Haş-şâb’a intisap etti; iki yıl sonra da Ezher’e girdi. Bu sırada mutasavvıfların sohbetlerine katıldı ve Şâzeliyye şeyhi Ha-seneyn el-Hisâfî”ye intisap etti. Ardından eğitimini Kahire Dârülulûmu’nda sürdürdü, i 308’de (1890-91) buradan mezun oldu.
İlk olarak 1311 (1893) yılı başlarında Mİnyâ şehrinde bir okula öğretmen tayin edilen Muhammed Mâzî okul derslerinin yanı sıra halka Mâliki fıkhı, kelâm ve ahlâk dersleri verdi. Daha sonra Mısır’ın Şarkiye vilâyetiyle Asvan, Halfa ve Sudan’ın Ümmüdermân (Omdurman).