Muhammed bin Toğaç Kimdir, Hayatı, İhşidiler Kurucusu, Hakkında Bilgi

MUHAMMED b. TUĞGAÇ (882-946)

Abbasi devlet adamı. Mısır’daki İhşidiler Devleti’nin kurucusudur.

Bağdat’ta doğdu, 24 Haziran946’da Şam’da öldü. Türk asıllıdır. Mısırlı bir başka Türk hanedanı olan Tolunlular’m Şam Valisi Tuğgaç b.Cuff’un oğludur. Tolunlu yönetiminin 905’te son bulması üzerine, Abbasi yönetimince Bağdat’ta tutuklandı. 907’de serbest bırakıldı ve 909’da Mısır’a gitti. Mısır Valisi Tigin’in hizmetine girdi. 928’de Abbasi yönetimi tarafından Ramla valiliğine atandı. 931’de Şam valisi oldu ve Suriye’de etkinliğini artırdı. 933’te Mısır valiliğini ele geçirme girişimi başarılı olamadı. 935’te güçlü bir orduyla Mısır’a giderek ülkeyi denetim altına aldı. Abbasiler, Yemen ve Hicaz’ın da onun yönetimine girmesini kabul ettiler.

Muhammed b.Tuğgaç, 31 Mart 936’da, İskenderiye yakınlarında bir Fatımi ordusunu yenilgiye uğratarak Mısır’ın işgal edilmesini önledi. Abbasi emirlerinden İbn Raik’in Suriye’de etkisini artırması dolayısıyla sefere çıktı. 24 Haziran 940’ta, el-Ariş’te İbn Raik’i yenilgiye uğratmasına karşın Suriye’nin İbn Raik yönetiminde olmasını kabul ederek, Kasım 940’ta Mısır’a döndü. Haziran 942’de Suriye’yi yeniden denetimi altına aldı. Mart 944’te Halep’i işgal eden Hamdaniler’e karşı, halife el-Mutteki’nin de isteği ile sefere çıktı. 7 Eylül 944’te Rakka’da halife ile buluştu. Ancak dönüşünden sonra Hamdaniler ilerlemelerini sürdürdü. Halep Hamdani Hükümdarı I.Seyfü’d-Devle, Ekim 944’te yeniden Halep’i ve Mayıs 945’te Şam’ı aldı. Muhammed b.Tuğgaç, Haziran 945’te, Kinnasrin’de Hamdani ordusunu yenilgiye uğrattı. Kasım 945’te yapılan antlaşma ile Şam’ın kuzeyi Hamdaniler’e bırakıldı. Muhammed b.Tuğgaç, Abbasiler’le iyi ilişkiler kurarak Mısır’ı bağımsız olarak yönetmiş, soyu 969’daki Fatımi istilasına kadar egemenliğini sürdürmüştür.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi
vikipedi