Müeyyedzade Abdurrahman Efendi Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Müeyyedzâde Abdurrahman Efendi (ö. 922/1516) Osmanlı âlimi.

Safer 860’ta (Ocak 1456) Amasya’da doğdu. Babası şehrin tanınmış ailelerin­den Divriklizâdeler’e mensup, Kâzerûniyye şeyhlerinden Şemseddin Müeyyed Çelebi’-nin oğlu Alâeddin Ali Çelebi’dir. Dedesin­den dolayı Müeyyedzâde lakabı ile tanın­dı. Bazı kaynaklar onun nesebinin İran’da Kazerûniyye tarikatı kurucusu Ebû İshak

Kâzerûni’ye (ö. 426/1035) kadar dayandı­ğını bildirmektedir. Müeyyedzâde’nin anne tarafın­dan dedesi olduğunu söyleyen Âşık Çelebi de ailenin aslen İran’dan geldiğini belirt­mektedir. Hüseyin Hüsâmeddin Yasar, Müeyyedzâ­de’nin büyük dedesi Yâr Ali Çeiebi’nin, Ebû İshak Kâzerûnî diye meşhur olan Mevlânâ Şeyh Şemseddin Müeyyed Çelebi’-ye damat olduğunu bildirmektedir. Abdurrahman Efendi Amasya’da babası sayesinde iyi bir tahsil gördü. Yakut Paşa Zaviyesi şeyhi olan ba­bası Amasya valiliğine gönderilen Şehza­de Bayezid’in nişancısı olunca (865/1461) Müeyyedzâde gençlik yıllarında Şehzade Bayezid ile tanışma fırsat buldu ve yakınları arasına girdi. Bu sırada Amas­ya’da tanınmış bir şair olan Mihrî Hatun ile gönül ilişkisi olduğu söylenmekteyse de kaynakların çoğunda bunun temiz bir sev­giye dayandığı ve Mihrî Hatun’un daha çok Sinanpaşazâde İskender Çelebi’ye ilgi duy­duğu belirtilmektedir. Şehzade Bayezid’in içki ve eğlenceye alıştırılmasında Müeyyedzâde’nin önemli et­kisinin olduğu şeklinde kendisini çekeme­yenlerin Fâtih Sultan Mehmed’e yaptığı şi­kâyet neticesinde padişah tarafından şeh­zadenin hasekisi Hızırpaşazâde Hacı Mahmud’la birlikte idamına ferman çıkarıldı. Ancak ferman henüz Amasya’ya ulaşma­dan bundan haberdar olan Şehzade Ba­yezid’in yardımı ile o sırada Memlükler’in elinde bulunan Halep’e kaçtı (884/1479). Ardından Şîraz’a giderek Celâleddin ed-Devvânîden icazet aldı. Orada Hâfız-ı Acem ile tanıştı ve onunla dostluk kurdu. Dönüşünde Devvânî’nin eser ve görüşlerinin Osmanlı sahasında yaygınlaş­masında etkili oldu.