Tarihi Şahsiyetler

Mücemmi bin Cariye Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi -Sahabi-

Mücemmi’ b. Câriye b. Âmir gi-EvsÎ el-Ensârî (ö. 60/680 [?]) Sahâbî.

Evs kabilesine bağlı Amr b. Avf oğulla-nndandır. Babası, münafıkların ileri gelen­lerinden ve Mescid-i Dırâr’ın kurucuların­dan Câriye b. Âmir el-Evsî’dir. Mücemmi’, Hz. Peygamber’in Medine’ye hicretinden sonra henüz çocukluk çağında iken İslâm’a girdi. Hudeybiye seferine katıldı ve Bey’a-türrıdvân’da bulundu. Hayber Gazvesi’ne iştirak etti. Mescid-i Dırâr’ın yıkılışı esna­sında buranın imamlık görevini yürüttü­ğü için kendisinin de münafık olduğu ile­ri sürüldü, ancak münafıkların bu mescidi açma konusundaki asıl amaçlarını bilme­diğine dair yemin edince ithamdan kur­tuldu.

İyi bir hafız olan Mücemmi’ b. Câriye, Kur’an metnini derleyen Medineli altı sahâbîden biridir. Resûlullah’ın vefatından kısa bir süre önce birkaç sûre dışında Kur-‘an’ın tamamını bir araya toplamış ve bir nüsha meydana getirmişti. Hz. Peygamber’den sonraki dönemlerde daha çok Kur­’an eğitim ve öğretimiyle meşgul oldu. Hz. Ömer’in hilâfeti yıllarında Kübalılar mes-cidlerinde imam olmasını istediklerinde Mescid-i Dırâr’da imamlık yapması yüzün­den halife önce müsaade etmediyse de da­ha sonra izin verdi. Mücemmi’in Hz. Ömer tarafından Kur’an öğretmek için Kûfe’ye gönderildiği ve orada Abdullah b. Mes-‘ûd’un kendisinden ders aldığı rivayet edil­mektedir. Mücemmi’ 60 (680) yılı civarın­da Medine’de vefat etti. Hz. Peygamber’-den on hadis rivayet eden Mücemmi’den oğlu Ya’küb b. Mücemmi’, kardeşinin oğlu Abdurrahman b. Yezîd b. Câriye, İkrime b. Seleme b. Rebîa ve Ebü’t-Tufeyl Âmir b. Vasile nakilde bulunmuştur. Rivayetleri Ahmed b. Hanbel’in el-Müsned’i, Ebû Dâ­vûd, Tirmizî ve İbn Mâce’nin es-Sünen-lerinde yer almaktadır.

Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi