Mizancı Murat Bey Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

MEHMED MURAD [Mizancı] (1854-1917)

Osmanlı gazeteci ve siyaset adamı. Bir süre Jön Türk hareketinin önde gelen kişileri arasında yer almıştır.

Huraki’de (bugün Dağıstan’da) doğdu, 15 Nisan 1917’de İstanbul’da öldü. İlköğrenimini doğduğu yerde yaptı. Ortaöğrenimini Timurhan Şura ve İstavropol’da tamamladı. Rus eğitim sistemiyle uyuşamaması ve Dağıstan’da gittikçe artan Rus baskısı karşısında 1873’te İstanbul’a kaçtı. Hariciye Nezareti matbuat kalemine girdi. Kısa sürede önde gelen devlet adamlarının dikkatini çekti. Vakit ve İttihad gazetelerinde yazılar yayımladı. 1878’de Mekteb-i Mülkiye tarih öğretmenliğine atandı. 1882’de ek olarak Darülmuallimin (öğretmen okulu) müdürlüğüne getirildi. Derslerinde tarihi yeni bir bakış açısıyla değerlendirmeye çalışması, hürriyet ve inkılâp gibi kavramlar üzerinde önemle durması yüzünden bir yandan öğrencilerin hayranlığını kazanırken öte yandan yönetimin tepkisini çekti.

21    Ağustos 1886’da Mizan gazetesini çıkarmaya başladı. Gazetede II. Abdülhamid’e ters düşmemekle birlikte yönetimdeki eksiklikleri ve yanlışları eleştirmekten geri durmadı. Ancak gittikçe artan baskılar, kapatma cezaları ve ihbarlar karşısında Mizan’m yayımına 2 Aralık 1890’da çıkan 159. sayıyla son verdi. 1891’de Düyun-ı Umumiye komiserliğine atandı. Bu görevinde de Osmanlı Devleti’nin çıkarlarını titizlikle savundu. Ancak baskılar, yoğunlaşan iç ve dış olaylar, II.Abdülhamid’le arasının açılması gibi nedenlerle 20 Kasım 1895’te Kırım üzerinden Avrupa’ya kaçtı.