Mirza Ali Ekber Sâbir Tahirzâde Kimdir? Hayatı, Eserleri (Azeri Edebiyatçılar)

Mirza Ali Ekber Sâbir Tahirzâde, Azericede Mirze Elekber Sâbir Tahirzâde. Yeni satirik (hiciv, yergi) akımın kurucusu, Azeri şair. 30 Mayıs 1862 Şamahı şehrinde doğdu, 12 Temmuz 1911’de aynı yerde öldü.

Hayatı
Okul hayatı 7 yaşında medresede başladı, sonrasında da 1874’de Seyid Ezim Şirvani’nin Şamahı’da açtığı yeni usûl mektepte okudu.

Bir dönem orta Asya’nın Aşkabat, Buhara, Semerkand, Merv, Horasan şehirlerinde sanat ve ticaretle uğraşarak yaşadı. 1896’da evlendi ve sekiz bu evlilikten çocuğu oldu. 1908’de Şamahı’da bir öğretmen arkadaşıyla beraber “Mektebi Ümid” adında okul açtı. Ancak bu girişimden başarılı sonuç alınamayınca 1910’da Bakü’ye taşındı. Aynı şehirdeki Balahanı okulunda öğretmenlik yaparak yaşamını sürdürmeye çalıştı. Ancak karaciğerinden ağır hasta olan şair tedavi için Tiflis’e gitti, ancak artık tedaviye geç kalındığından Şamahı’ya getirildi ve 12 Temmuz 1911’de burada 49 yaşında vefat etti. “Şahi Hendan” mezarlığında defnedildi.
edebi_sahsiyetler/mirza ali ekber sbir tahirzde” 120″ 120″
Edebi Hayatı
İlk şiirini 8 yaşında yazdı. İlk şiiri Tiflis’te yayın yapan “Şark-i Rus” gazetesinde 1903’te yayınlandı. Bu şiir Sabir’in yazdığı sosyal içerikli ilk şiiri niteliğindedir.

Tiflis’te, 1906’da yayına başlayan Azeri edebiyatının ilk mizah dergisi “Molla Nasreddin” dergisi çıkmağa başladı ve Sabir’in edebî başarısının ortaya çıkması da bu derginin 4. sayısından sonra çıkan mizahî şiirleri ile gerçekleşti. “Hophop”, “Ağlar güleyen”, “Abunasr Şeybani”, “Boynuburuk”, “Sevdayi” ve diğer müstearlaıyla 1906-1911 yılları arasında yayınlanan ve geriliği, cehaleti yeren, Türk diline önem veren, bu satirik şiirler çok etkiliydi ve Azeri şiiri tarihinde yeni bir dönemin başlangıcı oldu.

Bunun dışında da bir çok dergide şiirleri yayınlanan Sâbir, bu şiirlerinde toplum, din, siyaset ve insanlık ilgili görüşlerini açıklamıştır. Bu yanıyla da bir bakıma Türkiye’nin milli şairi Mehmed Akif’e benzer. 

Şairin sağlığında hiçbir kitabı basılmadı. Ancak ölümünden sonra 1912 yılında bir çok Azeri aydınların ortak çabalarıyla ortaya çıkan “Hophopname” adlı kitabı kısa bir süre içinde Azerbaycanda büyük ilgi gördü.

Mirza Ali Ekber Sâbir Tahirzâde’nin Bakü ve Şamahı’da heykelleri dikildi. Sabirabad şehri ve Sabirabad Rayonu adlarını Sâbir’den almıştır.