Miralay Sadık Bey Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

SADIK BEY [Miralay] (1860-1940) Türk asker ve siyaset adamı. Hürriyet ve İtilaf Fırkası’mn kurucularındandır.

İstanbul’da doğdu, 24 Şubat 1940’ta aynı kentte öldü. 1882’de Harbiye Mektebi’nden süvari mülazimi (teğmen) olarak mezun olduktan sonra Suriye, Trablusgarb ve Manastır’da çeşitli görevlerde bulundu. Miralaylığa (albay) değin yükseldi. II.Meşrutiyet’in ilanından önce ve sonra İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin önderlerinden biri durumunda oldu. 1911’de cemiyetin içindeki bölünmeyi (Hizb-i Cedid) örgütleyenlerden biri oldu. Muhtemelen Mahmud Şevket Paşa tarafından desteklenen Hizb-i Cedid, İttihatçı mebusların nazırlık (bakanlık) yapmalarına karşı çıkıyordu. Bu harekete dahil olduğu için Selanik’e atanan Sadık Bey, istifa ederek İstanbul’a döndü. 1911’de Hürriyet ve İtilaf Fırkası’mn kurulmasında ikinci başkan olarak büyük rol oynadı. Türdeş olmayan geniş muhalefeti bir cephe halinde birleştiren bu partinin tek amacı İttihat ve Terakki’nin iktidarına son vermekti. Sadık Bey, 1912’de beliren parti içi tartışmalarda Rıza Nur’a karşı muhafazakâr kanadın önderliğini yaptı. 1913’teki Babıali Baskını ile İttihat ve Terakki iktidarı ele geçirince önce Paris’e, sonra Mısır’a gitti ve I.Dünya Savaşı’nın sonuna kadar orada kaldı.

1919’da yurda döndüğünde bir kahraman gibi karşılandı ve yapılan kongrede Hürriyet ve İtilaf Fırkası başkanlığına seçildi. VI. Mehmet (Vahideddin) tarafından Ayan Meclisi üyeliğine getirildi. Aym dönemde İngiliz Muhibleri Cemiyeti’ne de giren Sadık Bey, 1924’te, Milli Mücadele’ye karşı eylemlerde bulunduğu gerekçesiyle, “Yüz Ellilikler” listesine alınıp yurt dışına sürüldü. Sürgün yaşamını Romanya’da geçiren Sadık Bey, 1938’deki aftan sonra da Türkiye’ye dönmedi. 1940’ta dönemin cumhurbaşkanı İsmet İnönü’ye yazdığı mektupta, affedilmiş bir vatan haini sıfatıyla yurda dönemeyeceğini belirterek bu lekenin silinmesini istedi. Bu isteği kabul edildi ve yurda döndükten bir gün sonra öldü.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi