Mimar Kemaleddin/Kemalettin Bey Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Mimar Kemâleddin Bey (1870-1927) Osmanlı Devleti’nin sonlan İle Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında eser veren Türk mimarı.

İstanbul Acıbadem’de doğdu. Babası deniz subayı Ali Bey, annesi Sadberk Hanım’dır. Aynı semtte bulunan İbrahim Ağa Mektebi’nde ilk eğitimine baş­ladı. Babasının görevi dolayısıyla 1880 yı­lında Girit’e gitti ve 1881 ‘de Suda Tersanesi’ndeki özel okula devam etti. Ertesi yıl ailesiyle birlikte İstanbul’a dönünce Şehzadebaşı’nda yeni açılmış olan Şemsülmaarif te orta öğrenimini tamamladı. Numûne-i Terakkî’de lise eğitimi gören Kemâfeddin, burada matematik hocası Mehmed Nâdir Bey’den etkilenerek mü­hendis olmaya karar verdi. 1887’de girdi­ği Hendese-i Mülkiyye Mektebî’ne ikinci sınıftan başladı ve 1891 yılında buradan mezun oldu. Öğrenimi sırasında 21 Ma­yıs 1888 tarihinde sanayi madalyası alan Kemâleddin Bey, A. Jasmund’un mimari derslerine özel bir önem verdi. Mezuniye­tinden sonra bu hocanın yardımcılığına tayin edildi ve dört yıl bu görevini sürdür­dü. Bu yıllarda Budapeşte ve Viyana’ya gitti, özel bir mimari büro açarak İstan­bul’da birkaç konak ve köşkün inşaatını gerçekleştirdi.

1895 yılında hocası Jasmund’un öneri­siyle devlet tarafından mimarlık eğitimi için Almanya’ya gönderildi, iki yıl Berlin’de Charlottenburg Technische Hochschule’-de okuyup iki buçuk yıl da devlet mimar­lık bürolarında çalışarak meslekî tecrübe­sini arttırdı. 1889 Nisanında İstanbul’a dönünce Hendese-i Mülkiyye’de göreve başladı ve şehremaneti meclis reisi Ha­lil Bey’in kızı Behiye Hanım’la evlendi. 1901’de Harbiye Nezâreti’nde Ebniye-i Askeriyye mimarlığına tayin edildi. Hen­dese-i Mülkiyye’deki görevi sırasında Jasmund’un derslerini verdi, Sanâyi-i Nefîse Mektebi’nde ise nazariyyât-ı mi’mâ-riyye okuttu. Bu derslerinde millî mimari hakkındaki düşüncelerini öğrencilerine aktararak onların yetişmesini sağladı. 1908 yılında Osmanlı Mimar ve Mühen­dis Cemiyeti adıyla bir teşekkül kurup mimar ve mühendisleri örgütlemeye ça­lıştıysa da cemiyet 1912 yılı sonlarında faaliyetini durdurdu ve 1919’da tekrar açıldı.