Milletler Cemiyeti ve Türkiye İlişkileri

Kurulmasında ABD ve Fransa ön plânda rol aldığı Milletler Cemiyeti, I. Dünya Savaşı sonrası 28 Nisan 1919’da toplanan Paris Konferansı’nda kararlaştırıldı, Milletler Cemiyeti sekreterliği 10 haziran 1919’da Londra’da çalışmağa başladı; 10 Ocak 1920’de Versay Antlaşması’nın yürürlüğe girmesiyle merkezi tarafsız bir ülke olan İsviçre’nin Cenevre şehrinde resmen faaliyete geçti.

Milletler Cemiyeti ve Türkiye
Sevr Antlaşması’nın reddi üzerine girişilen Kurtuluş Savaşı sonunda imzalanan Lozan Antlaşması’nda, Türkiye ile ilgili konularda Milletler Cemiyeti’ne yetkiler veren maddeler vardı. Bunlardan 3. madde Lozan’da saptanamayan Türkiye-Irak sınırı, Türkiye ve İngiltere arasında anlaşmaya varılarak çizilemezse konu Milletler Cemiyeti Mecllsi’ne sunulacaktı. Nitekim 1924 Mayıs’ında İstanbul da İngilizler’le anlaşma çıkmayınca, Milletler Cemiyeti’ne başvuruldu; Türkiye üye olmadığı halde Milletler Cemiyeti’ne temsilci gönderdi. Milletler Cemiyeti Konseyi Musul Meselesi’ni 20 Eylül 1924-16 Aralık 1925 arasındaki  görüşmelerle karara bağladı. Türkiye, Milletler Cemiyeti’ne bu tarihten 7 yıl sonra üye oldu. Milletler Cemiyeti’nin üyelik için 6 Temmuz 1932’de davetine Türkiye, 9 Temmuz’da TBMM’de kabul kararı aldı. 18 Temmuz 1932’de Milletler Cemiyeti Genel Kurulu’nun oybirliğiyle alınan kararıyla Türkiye, Milletler Cemiyeti üyesi oldu.