Edebi Şahsiyetler

Mihail Şolohov Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

ŞOLOHOV, Mihail Aleksandroviç (1905-1984)

SSCB’li yazar. Toplumcu gerçekçi edebiyatın önde gelen temsilcilerin-dendir.

24 Mayıs 1905’te Don Irmağı havzasında, Rostov’ a bağlı Krulijin köyünde doğdu, 20 Şubat 1984’te Rostov’da öldü. On beş yaşında okulu bırakarak Kızıl Ordu’ya katıldı. Bir süre Moskova’da kaldıktan sonra 1924’te doğduğu yöreye döndü. 1932’de Sov-yetler Birliği Komünist Partisi’ne üye oldu. II.Dünya Savaşı sırasında Moskova’ya gitti ve Pravda gazetesinin savaş muhabirliğini yaptı. 1949’da SSCB Bilimler Akademisi üyeliğine, 1954’te Sovyet Yazarlar Birliği Prezidyumu’na, 1961 ’de de Komünist Parti’nin Merkez Komite üyeliğine seçildi.

Şolohov’un edebiyatla ilişkisi Moskova’ya ilk gittiği yıllarda başlamıştı. Bu dönemde gazetelerde yazıları, röportajları ve çeşitli dergilerde öyküleri yayımlandı. Don yöresindeki Kazaklar’ı ve iç savaşı konu alan ilk öykü kitabı Donskie rasskazy (Don Hikâyeleri) 1926’da çıktı. Yazmaya 1925’te başlayıp 1928-1940 arasında dört cilt olarak yayımladığı başyapıtı Tikhiy Don’da (Ve Durgun Akardı Don) gene Don kıyılarında yaşayan Kazaklar’m yaşamlarını bu kez I.Dünya Savaşı öncesinden başlayarak devrim, iç savaş ve devrim sonrasına kadar uzanan bir zaman dilimi içinde anlattı. Tolstoy’un yapıtlarıyla karşılaştırılan bu büyük hacimli roman, olayların işlenişi, nesnelliği, kişilerin derinlemesine incelenmesi, ayrıntılardaki zenginliğiyle belgesel bir nitelik taşır ve Toplumcu Gerçekçilik’in roman alanındaki en önemli örneklerinden biri sayılır. Romanda, hangi amaçla ve kimin yanında savaşacağını kestiremeyen Melekov’un çelişkisi, gerçekte tarihsel gelişim sürecinde toplumdaki değişimleri kavrayamayan kişilerin trajedisini yansıtmaktadır. Kitapta değişimin kaçınılmazlığı da açıkça vurgulanır. Şolohov tarımın kolektifleştirilmesi sürecini işleyen Podnyataya tselina’dz (Uyandırılmış Toprak) ise gene toplumsal değişimi gerçekçi biçimde yansıtır. Sonraki yapıtlarından olan ancak tamamlayamadığı Oni srajalis za rodinu (Vatan İçin Dövüştüler) ile sinamaya da uyarlanan Sud’ha çeloveka (İnsanın Kaderi) adlı romanlarında ise ana tema olarak savaşı işlemiştir. Şolohov’a göre insanları savaşın acılarından koruyacak tek yol, savaşı onlara sürekli anımsatmaktır. Tüm yapıtlarına akıcı ve zaman zaman lehçelerden de yararlanan zengin bir dil ve nesnelliğin yanı sıra ince bir duyarlık egemendir.

1941’de Stalin Ödülü’nü, 1955’te Lenin Nişanı’nı alan Şolohov’a 1965’te de tüm yapıtları, ama özellikle Ve Durgun Akardı Don için Nobel Edebiyat Ödülü verilmiştir.

• YAPITLAR (başlıca): Öykü: Donskie rasskazy, 1926, (Don Hikâyeleri, 1955); Put-dorozhen’ka, 1973, (“Yol”). Roman: Aloyshkino serdtse, 1925, (Alyoşka’nın Yüreği, 1976); Dvukhmuznaya, 1925, (“İki Kocalı Kadın”); Lazorevaya Steppe, 1926, (Mavi Bozkır); Tikhiy Don, 4 cilt, 1928-1940, (Ve Durgun Akardı Don, 1965-1966);Podnyataya tselina, 2 cilt, 1932, (Uyandırılmış Toprak, 1938); Oni srajalis za rodinu, 1966, (Vatan İçin Dövüştüler); Sud’ha çeloveka, 1967, (İnsanın Kaderi),

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler