Mevlevî Ahmedullah Şah Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

Mevlevî Ahmedullah Şah (ö. 1858) Büyük Hînt ayaklanmasının en önemli lideri.

Asıl adı Ahmed Ali İlyas Ziyâeddin’dir. 1817’de Madras yakınındaki Chinapatan’da doğdu; varlıklı bir seyyid ailesine mensuptur. On altı yaşına kadar dinî ilim­ler ağırlıklı bir öğrenim gördükten sonra Haydarâbâd Nizamlığı’nın ordusuna gir­di. Katıldığı savaşlardaki cesaretinden do­layı nizam ona Dilâver Ceng unvanını verdi ve kendisine yaver yaptı. Seyyid Ahmed’in bu hızlı yükselişi bazı devlet adamlarının onu kıskanmasına sebep olurken nizamın sarayında bulunan İngilizler’de takdir duyguları doğurdu. Politikalarında ken­disinden yararlanmak isteyen İngilizler, Seyyid Ahmed’i bir süre için İngiltere’ye gitmeye ve geri geldiğinde İngiliz Doğu Hindistan Şirketİ’nin hizmetinde çalış­maya ikna ettiler. İngiltere’ye giden Sey­yid Ahmed hac mevsimine rastlattığı dö­nüşünü Hicaz ve İran üzerinden yaptı. Bu arada yolculuğu sırasında gördüğü müs-lümanlann büyük bir çöküntü ve kültürel yozlaşma içinde bulunduğuna şahit oldu. Böylece zihninde İslâm toplumlarının ye­ni bir canlılık ve reforma ihtiyaç duyduk­ları yönünde fikir gelişmeye başladı ve so­nuçta İngiliz politikalarının ülkede mey­dana getirdiği sosyal, siyasal ve ekonomik yıkımdan kurtulmak için cihadın gereklili­ğine karar verdi. Onun bu karan almasın­da, İslâmiyet’i kötüleyerek kendisini ren­cide eden hıristiyan misyonerlik faaliyet­lerinin gittikçe yoğunlaşması da etkili ol­du. Seyyid Ahmed önce Kuzey Hindistan’a yöneldi ve ulaşabildiği her yerde halkı harekete geçirmeye çalıştı. Bu sırada ta­savvufa da ilgi duyarak Ecmîr yakınların­daki Sambhar kasabasında Şeyh Seyyid Furkân Ali İle tanışıp ona intisap etti ve derviş hayatı yaşamaya başladı. Bu tarih­ten itibaren müslümanlar arasında şey­hinin kendisine verdiği Seyyid Ahmedul­lah Şah ismiyle tanındı; İngilizler ise on­dan Mevlevî Ahmedullah veya kısaca Mevlevî diye bahsetmişlerdir.