Edebi Şahsiyetler

Metin And Kimdir, Hayatı, Kitapları, Hakkında Bilgi

AND, Metin (1927 – 30 Eylül 2008, Ankara)

Türk tiyatro araştırmacısı, eleştirmen. Özellikle geleneksel Türk tiyatrosunu incelemiştir.

İstanbul’da doğdu. İlk ve ortaöğrenimini yaptığı Galatasaray Lisesi’ni 1946’da bitirdi. 1950’de İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olduktan sonra İngiltere’ye gidip iki yıl Londra Üniversitesi’n-de okudu. 1956’da Rockefeller Vakfı bursuyla ABD ve Avrupa’da tiyatro ve bale konusunda incelemeler yaptı. 1967’ye değin serbest çalıştı; Amerika, Avrupa, Asya ülkelerinde çok sayıda uluslararası toplantıda Türkiye’yi temsil etti, konferanslar verdi. Ankara Üniversitesine öğretim görevlisi olarak girdikten sonra “Meşrutiyet Çağı Siyasal, Hukuki ve Toplumsal Düzeninin Türk Tiyatrosuna Etkisi” adlı teziyle edebiyat doktoru oldu. Türk Etnografya ve Folklor Derneği başkanlığı yaptı. Geleneksel Türk Tiyatrosu adlı çalışmasıyla 1970 Türk Dil Kurumu Bilim Ödülü’nü kazandı. Kuruluşundan itibaren Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü’nde (DTCF Tiyatro Bölümü) otuz yılı aşkın süre ile öğretim üyeliği yaptıktan sonra 1994’te emekli oldu. Sonrasında Boğaziçi Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi’nde üçer yıl “Kültür Tarihi” dersleri verdi. Milliyet ve Vatan gazetelerinde yazıları yayımlandı.

Metin And, yazarlığa 1956 yılında Forum dergisinde başladı. Daha sonra devraldığı bu dergiyi bir süre yönetti. Değişim, Dost, Oyun, Türk Dili gibi dergilerde çok sayıda makale, inceleme, oyun eleştirisi yazdı. Ulus, Vatan, Milliyet gazetelerinde tiyatro ve bale eleştirmenliği yaptı. Dış ülkelerde çıkan çeşitli yayınlarda Türk tiyatrosunu tanıtan yazılar yazdı. Tiyatro tarihini, özellikle de geleneksel Türk tiyatrosunun tarihini ve gelişmelerini inceleyen kapsamlı araştırmalara yöneldi. Ortaoyunu, Karagöz ve Türk Seyirlik Oyunları’m konu alan kitapları önemli bir boşluğu doldurdu. Türk tiyatrosunu başlangıcından günümüze değin izleyen dört ciltlik çalışmasıyla ulusal tiyatronun gelişimini çok sayıda belgeyle ve olgusal bilgiler vererek sergiledi. Ortaoyunu’nun klasik metinlerini derleyip yayımlayarak bu konuda pratik çalışmalara gireceklere zengin malzeme sağladı. Yurt dışında yayımlanan kimi ansiklopedilerin “Türkiye”, “Türk Tiyatrosu”, “Türk Edebiyatı” gibi maddelerini yazdı. Geleneksel Türk tiyatrosunun önemini yansıtmaya, Türkiye’ye özgü bir tiyatro eyleminin içindeki işlevini vurgulamaya çalıştı.

İlgili Makaleler