Mesud b. Sad Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

MES’UD b.SA’D (1046-1121)

İranlı şair. Gazneli hükümdarlara yazdığı kasidelerle tanınmıştır.

Mes’ud b. Sa’d b. Salman, Lahor’da doğdu, Gazne’de öldü. Doğum tarihi kesin değildir. İyi bir öğrenim gördükten sonra Gazneliler Devleti’nde görev aldı. 1072’de sultan İbrahim’in oğlu Mahmude un hizmetine girdi. Mahmud ile birlikte, İslam yönetimini kabul etmemiş olan Hindistan kentlerine
ve ufak devletlere karşı girişilen seferlere katıldı. Seferleri betimleyen, şehzadeyi öven şiirler yazdı. Zaman zaman da Gazne’ye gitti. Sultan İbrahim’e, onun için yazdığı şiirlerini sundu.

1087’de, Mahmud’un bir düşmanı, sultan İbrahim’e, oğlunun Selçuklular’ın yanına gitmek istediğini bildirdi. Bu sırada Selçuklular’la arası bozuk olan İbrahim bu iftiraya kanıp, oğlunu, yardımcılarını ve Mes’ud’u, Dahak’da bir kalede ayrı ayrı hapsetti. Mes’ud ancak on yıl sonra özgürlüğüne kavuşup Lahor’a döndü. 1099’da III. Mes’ud tahta çıkınca yeniden Saray’a alındı. Çalender vilayetinin yönetimi kendisine verildi. İkinci kez iftiraya uğrayıp Maranc Kalesi’ne hapsedildi. Buradan da sekiz yıl sonra kurtulabildi.

Mes’ud’un on beş bin beyitlik Farsça Divan’mm büyük bölümü kasidelerden oluşur. Az sayıda gazel, rubai ve mesnevisi vardır. Şiirlerini genellikle sultan İbrahim’den Behram Şah’a kadar olan Gazneli hükümdarları ile devletin ileri gelenlerini övmek için yazmıştır. Bunları kendi gerçek duygu ve düşüncelerinin anlatımı için bir araç olarak kullanmıştır. Divan’mm dokunaklı,içli en güzel parçaları, on sekiz yıl kapalı kaldığı hapishane şiirleridir.

•    YAPITLAR (başlıca): Divân-ı Mes’ûd-i Sa’di Salman, (ö.s.), Reşid Yâsemi (yay.), 1939.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi