Mesleme bin Abdülmelik Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

Ebû Saîd (Ebü’l-Asbağ) Mesleme b. Abdilmelik b. Mervân b. el-Hakem el-Ümevî (ö. 121/739 [?]) Emevî valisi.

63’te (682) Medine’de doğdu. Emevî Halifesi Abdülmelik b. Mervân’ın oğludur. “el-Cerrâdetü’s-safrâ” (san çekirge) laka­bıyla tanınır. Annesi bir câriyedir. Dört kardeşi halifelik yapmış o!an Mesleme’nin diğer kardeşlerinden daha lâyık olması­na rağmen halifeliğinin söz konusu edil­meyişi bir cariyenin oğlu olmasıyla açık­lanmıştır.

Mesleme daha babasının sağlığında Bi­zans cephesine kumandan olarak tayin edildi (86/705) ve Massîsa bölgesinde bazı merkezleri ele geçirdi. 88-89 (707-708) yıllarında Bedendûn (Pozantı) çevresi, Tuvâne (Tyana) ve Ammûriye ile (Amorium] Eskişehir’i fethetti. 91″de (m. 710) kardeşi I. Velîd tarafından, Bizans seferlerinde kendisi gibi şöhret kazanmış olan amcası Muhammed b. Mervân’ın yerine el-Cezîre, İrmîniye ve Azerbaycan valiliğine getiril­di. Aynı yıl Kafkasya cephesinde Türkler’e karşı düzenlediği seferlerde bazı kaleleri ele geçirdi. 92-93 (711-712) yıllarında Anadolu cephesi seferlerine kumanda eden Mesleme Amasya’yı ve bölgedeki bazı merkezleri, 95’te (714) Kafkasya cep­hesinde bölgenin en müstahkem şehri Derbend’i ve çevresini fethetti. I. Velîd döneminde Cerâcİme üzerine gönderildi ve Amanos bölgesini kesin olarak ele ge­çirdi.

I. Velîd’in ölümünden sonra onun yeri­ne geçen kardeşi Süleyman, Mesleme’yi Bizans’ın başşehri Konstantiniye’nin fethi için hazırlanan, yaklaşık 100.000 kişilik bir ordunun başına getirdi. Kuzey Suriye’­deki Dâbık’tan 97 yılı başlarında [Eylül 715] hareket eden Mesleme, Maraş üze­rinden Afik’e geçip kışı orada geçirdi. Ba­harda Ammûriye üzerinden yoluna de­vam ederek Sardes ve Bergama’yı fethet­ti. Abydos (Nara) Burnu’na yönelip Çanak­kale Boğazı”ndan Trakya’ya geçti ve bu istikametten gelerek İstanbul’u muha­sara altına aldı.[Zilhicce 97 /Ağustos 716] Bir ay sonra irili ufaklı 1800 gemiden oluştuğu söylenen donanmayla Halic’in ağzını kapatan zincirlerin karşısında de­mirledi. Fethi gerçekleştirmeden veya kendisinden yeni bir talimat almadan dönmemesini emreden kardeşi Süley­man’ın vefatına kadar kuşatmayı sürdür­dü. 99 yılı başlarında [Ağustos 717] yeni halife Ömer b. Abdülazîz kuşatmayı kal­dırıp ordusunu geri çekmesini emretti. Bunun üzerine muhasarayı kaldırıp geri döndü. Mesleme’nin, bu kuşatma sıra­sında Bizans makamlarının izniyle İstan­bul’da müslümanlar için bir cami ve müslüman esirler için bir bina yaptırdığı riva­yet edilmektedir.