Tarihi Eserler

Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Sibyan Mektebi -İncesu-

Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Külliyesi. XVII. yüzyılın ikinci yarısında Kayseri Incesu’da inşa edilen külliye.

Kervansaray, arasta, fırın, cami, med­rese, sıbyan mektebi, dükkânlar ve ha­mamdan meydana gelen külliye kervan­saray, cami ve hamamda yer alan kitabe­lere göre 1081 (1670) yılında yaptırılmış­tır. Tamamlanmasından sekiz yıl sonra hazırlanan vakfiyesinden külliyede beş çeşme, tabakhane, bezirhâne. ambar, bo­yahane, mahkeme binası gibi yapıların da vaktiyle mevcut olduğu anlaşılmaktadır. 1277’deki (1860-61) tamirde cami ve av­lu duvarı kısmen elden geçirilmiş, dük­kânların üstüne İkinci bir kat ilâve edil­miştir. Bu tamir cami ve avlu kuzey kapısı ile dükkânlar üzerinde yer alan kitabeler­de belirtilmektedir. Ayrıca külliyenin ca­misi 1953-1954, hamamı 1936, kervan­sarayın kışlık bölümü 1959-1965, revaklı avlusu 1972-1975 yıllarında onarılmıştır.

Sibyan Mektebi. Medresenin kuzeyin­de yer alan sibyan mektebi, batıya açılan bir giriş ve bunun önündeki dar bir koridor sayesinde medreseden ayrı tutulmuş­tur. Yan yana iki odadan oluşan mektebin önünde iki gözlü bir revak yer alır. Cami avlusuna bakan bu revaka açılan tek kapı ve pencereli odalarda bir ocak nişiyle bu­nun iki yanında birer küçük dolap nişi var­dır. Her iki oda da medresedekiler gibi iki kemerle takviye edilmiş olup önde düz tavan, arkada ikişer beşik tonoz örtüye sahiptir. Sibyan mektebinin kuzeyinde bulunan dükkânların durumu tam olarak anlaşılamamaktadır. Plan, örtü sistemi ve düzenlemeleriyle bu birimlerin medrese ve sibyan mektebindeki odalarla benzer­likleri görülmektedir. Onarımlarda üzeri­ne ikinci bir kat ilâvesi yapılmış dükkân­ların cephesinde 1277 (1860-61) tarihli tamir kitabesi yer almaktadır. Son yıllar­da yapılan yeni müdahalelerle bu mekân­lar özelliklerini kaybetmiştir. Dükkânların arkasında cami avlusuna açılan birimle­rin tabhâne olabileceğini ileri süren araş­tırmacılar vardır.