Melikşah Kimdir, Hayatı, Dönemi, Savaşları

Celaleddin Melikşah b. Alparslan. Büyük Selçuklu Devleti hükümdârı (Belh 6 Ağustos 1055 – Bağdat 19 Kasım 1092).  

Babası Sultan Alp Arslan, annesi, Karahanlı hükümdar ailesindendir. Çocukluğu Belh’te geçti. 1064’ten sonra ordu içinde ve yönetimde görevler alarak tecrübe kazanmaya başladı. Bu dönemde vezir Nizâmülmülk kendisine atabeklik etti.

Alp Arslan 1064’te Gürcistan Seferine çıkarken Melikşah’ı, merkez karargâhta saltanat naibi olarak bıraktı. Nizamülmülk, Melikşah’ı yanına alarak Sürmeliçukur’u ve aynı çevredeki küçük kaleleri zapta götürdü. Melikşah, Van yöresindeki bu kalelerin alınmasından sonra babasının yanına döndü. Alp Arslan, oğlunun başarılarından kıvanç duydu ve daha büyük oğulları varken 1066’da Radgân’da yapılan bir törenle Melikşah’ı veliaht ilan etti. Bu yıl içinde, Karahanlı Tamgaç Han’ın kızı Terken (kimi kaynaklarda Celâliye) Hatun ile evlendi. 1072’ye kadar “melik” sanı ile Harezm ve Fars’da yöneticilik etti. Şiraz ve İsfahan kentlerindeki kültür ve sanat etkinliklerine katıldı. Döneminin ünlü bilgin ve sanatçılarıyla dostluklar kurdu. Babasının uzun seferleri boyunca da başkent Rey’de sultanlık işlerini yürüttü. 1071’deki Malazgirt Savaşı sırasında yine Rey’de bulunuyordu.

Alp Arslan bir suikast sonucu ölünce 25 Ekim 1072’de sultan ilan edildi. Ancak bunu kabullenmeyen Alp Arslan’ın kardeşi Kirman Meliki Kara Arslan Kavurd kendisine bağlı birliklerle Rey’e yürüdü. 1073’te, Hemedan yakınlarında yeğeni Melikşah’ın ordusu ile savaştı, oğullarıyla birlikte tutsak düştü. Melikşah, kazandığı bu ilk büyük zaferden sonra, yandaşlarının çıkarabileceği bir ayaklanmayı önlemek için, Kavurd’u yay kirişi ile boğdurdu. Aynı yıl içinde, Abbasi halifesinden, sultanlığını onaylayan “ahidnâme” ve “sancak” geldi.