Mekteb Dergisi İçerik, Yazarları, Hakkında Bilgi

Mekteb. 1891-1898 yılları arasında yayımlanan eğitim ağırlıklı edebiyat ve fen dergisi.

Başlangıçta okul çağındaki gençlere yö­nelik olarak rüşdiye ve idâdî programları­na uygun biçimde yayımlanan dergi ma­ceralı bir neşir hayatından sonra edebî hüviyet kazanmıştır. İkinci yılın sonunda beş aylık bir aksama ve Şubat 1896’da bir haftalık kapatılma dışında kesintisiz olarak beş yıl beş ay süresince 211 sayı çıkarılan derginin yayım hayatı şöyledir:

1. sene: Haftalık, sayı 1 -52; 26 Temmuz 1307-20 Temmuz 1308 (7 Ağustos 1891 -1 Ağustos 1892);

2. sene: On beş günlük, sayı 53-100; 27 Temmuz 1308 – 19 Tem­muz 1309 (8 Ağustos 1892-31 Temmuz 1893); 3. sene: On beş günlük, I. cilt: Sayı 1-26 (14. sayıdan sonrası II. cilt); 30 Kâ­nunuevvel 1309-2 Mart 1310 (11 Ocak 1894-14 Mart 1894);

4. sene: Haftalık, III. cilt: sayı 27-39; 16 Mart 1311 -7 Eylül 1311 (28 Mart 1895-19 Eylül 1895); IV. cilt: Sayı 1 -52; 14 Eylül 1311-12 Eylül 1313 (26 Eylül 1895-24 Eylül 1897);

5. sene: Haftalık, V. cilt: Sayı 53-72; 19 Ey­lül 1313 – 30 Kânunusâni 1313(1 Ekim 1897- 11 Şubat 1898). Mekîeb’m 100 sayıdan meydana gelen ilk devresi ta­mamen eğitici ve öğretici nitelikte olup üçüncü yıldan itibaren giderek edebî bir hüviyet kazandığı görülmektedir. Sahibi Karabet Efendi olan dergi bu yıllarda ba­sına uygulanan sansür dolayısıyla yayım hayatı süresince siyasetten uzak dur­muştur.

İlk döneminde derginin başmuharriri Reşad dil ve inşâ yazıları; Mehmed Hâlid Fransızca’dan çeviriler; Ahmed Râsim, Mehmed Celâl ve Hüseyin Cahid (Yalçın) öğretici hikâyeler; Şerefeddin Mağmûmî sağlık konuları; Salih Zeki fennî eğlence­ler ve çeşitli sorularla dergiyi öğrencilerin ligiyle takip edeceği bir yayın haline getirirler. Aynı şekilde “Ahlâk” başlığı altında çocuklara millî ve mânevi değerleri aşıla­mak amacıyla kaleme alınan hikâyelere de yer verilir. Derginin bu devrede edebi­yatla ilgisi Ahmed Râsim, Mehmed Celâl ve Hüseyin Cahid gibi müellifler tarafın­dan yazılan hikâyeler çerçevesindedir. Di­ğer yazarları arasında Ali Muzaffer, İbra­him Aşkî ve Mazhar bulunmaktadır. Bu dönemde dergi daha çok eğitim alanında önemli bir görevi yerine getirmiş, bilgiyle oyunu, eğlence ile hikâye ve resmi bir ara­da vermiştir.