Mehmet Nuri Conker Kimdir, Hayatı, Atatürk’le Arkadaşlığı

Mehmet Nuri Conker. Asker ve siyasetçi. (D. 1882, Selanik (bugün Yunanistan), (Ö. 11 Ocak 1937, Ankara),

Askeri ve Siyasi Kariyeri

1902’de Harbiye’yi, 1905’de Harp Akademisi’ni bitirdi. 1920 Haziran’ında Ankara’ya gelerek Kurtuluş Savaşı’na katıldı. Kendisine önce TBMM tarafından basın ve istihbarat müdürlüğü görevi, bir süre sonra da Ankara Bölge komutanlığı verildi. Kısa bir süre de Ankara valiliği yaptı. 1921 Mart ayı için de bazı satın alma işleri için Almanya’ya gönderildi; Eylül 1920, Mart 1921 tarihlerinde 41. Tümen komutanlığı ve aynı zaman da Adana Valiliği görevini yürüttü.

1921’de kendi isteğiyle emekli olmuştur. 1925-1927 yılları arasında Kütahya Milletvekilliği, 1932-35 yılları arasında da Gaziantep milletvekili olarak TBMM başkan vekilliği yaptı.

Atatürk ile arkadaşlığı

Mustafa Kemal Atatürk’ün çocukluk ve silah arkadaşıdır. Atatürk, Nuri Conker’i çok severdi. Onunla şakalaşmaları, konuşmaları en samimî bir hava, içinde geçer ve birbirlerine senli benli hitap ederlerdi. Selânik’te mahalle arkadaşı, sonra Askeri Rüştiyede, Manastır İdadisinde, İstanbul Harbiye Mektebinde, Harp Akademisinde okul arkadaşlığı etmişlerdir. Hemen daima aynı yerlerde görev yapmışlardır. Bunlar sırasıyle şöyledir:

• Selânik’te Üçüncü Ordu,
• 31 Mart Olayı Hareket Ordusu,
• Arnavutluk harekâtı,
• Afrika’da Trablusgarp ve Bingazi muharebeleri,
• Çanakkale Anafartalar ve Conkbayırı muharebeleri, (Bolayır ve Conkbayırı muharebelerinde yaralandı.)
• Doğuda Muş cephesi,
• İstiklâl harbinde ve inkılâplar dönemidir.

Nuri Conker ölünceye kadar çoğunlukla beraber bulunmuşlardır. Atatürk onun arkadaşlığını daima aramış ve birbirlerine karşı vefalı dost olmuşlardır. Conker, Latife Hanım dışında Atatürk’le uluorta senli benli konuşup, ona adıyla (“Kemal” diyerek) hitap edebilen tek kişi olup, Atatürk’ün, annesinden sonra, ölümüne en çok üzüldüğü kişidir.
Eserleri

Zabit ve Komutan adlı bir eseri vardır. Atatürk’ün Zâbit ve Kumandan ile Hasbihal isimli kitabı bu eseri okuduktan sonra onunla “hasbihal” şeklinde cevabıdır.