Mehmet Besim Darkot Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Mehmet Besim Darkot (1903-1990) Cumhuriyet döneminin ilk büyük coğrafyacılarından biri.

17 Şubat 1903’te Üsküdar’da doğdu. Babası, Enderun’da yetiştikten sonra II. Abdülhamid tarafından şehzade Abdülkadir Efendi’nin lalalığına yükseltilen Mehmed Âsaf Bey, annesi Tevhide Safiye Hanım’dır. Kadıköy Osman Gazi İlkoku­lu ile Kadıköy Sultânîsi’nden sonra İstan­bul Erkek Muallim Mektebi’nde okudu. 1923’te mezun olduktan sonra ilkokul fünun’un Coğrafya Dârülmesâisi’ne de­vam etti. 1928’de burayı bitirince Fran­sa’ya gönderildi ve 1928-1932 yıllarını Strasbourg Üniversitesi’nde geçirdi. Fran-sa’daki tahsilinin son yılında Cezayir’de araştırmalar yaptı ve “Cezayir Yüksek Ovalan” adlı tezle “yüksek etüt diploma­sı” aldı. 1932’de Türkiye’ye döndü ve Dârülfünun’da müderris muavin vekili ola­rak göreve başladı. 1933’te “Kurak Böl­geler Morfolojisi” başlıklı teziyle doktor unvanını aldı ve doktoradan sonra tabii coğrafya müderris muavinliğine getiril­di. Aynı yıl Darülfünun lağvedilip İstan­bul Üniversitesi adıyla ve yeni şekliyle açılınca Türkiye ve Ülkeler Coğrafyası do­çentliğine tayin edildi; 1940’ta profesör­lüğe, 1956’da da ordinaryüs profesörlü­ğe yükseltildi. İstanbul Üniversitesi Ede­biyat Fakültesi Coğrafya Bölümü’nden başka İstanbul Siyasal Bilgiler Okulu, Yüksek Ticaret Okulu, İktisat Fakültesi ve Gazetecilik Enstitüsü’nde ders verdi; 1941-1946 yılları arasında Yüksek Öğretmen Okulu’nun müdürlüğünü yaptı. 1973’te emekli olan B. Darkot 1 Nisan 1990 günü İstanbul’da öldü ve Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi.

Eserleri. Yayın hayatına erken başla­yan Darkot. önce İlk Mekteplerde Coğ­rafya Muallim Kitabı adlı eserini yayımlamıştır. İlkokul çocu­ğuna coğrafyanın nasıl öğretileceğini an­latan pedagojik mahiyetteki bu esere o yıl Maarif Vekâleti tarafından mükâfat da verilmiştir. 1932-1943 yılları arasın­daki dönemde yaptığı araştırmaların ço­ğu fizikî coğrafya ile ilgili olup özellikle üzerinde durduğu konulardan biri de İs­tanbul ve Çanakkale boğazlarının meyda­na gelişi hususudur. 1938’de neşrettiği Coğrafî Araştırmalar adlı eserinde boğazların menşeinden başka Türkiye’de iklim değişiklikleriyle ilgili olarak meyda­na gelen morfolojik şekillenmeler. Ege haliçlerinin oluşumu gibi konularda orijinal görüşler ortaya koymuştur. Türki­ye’de sıcaklığın ve yağışların dağılışı hak­kındaki çalışmaları ve yaptığı ilk renkli “Türkiye Yağış Haritası” önemlidir. Ülke­mizde ilk defa gerçek izotermler dene­mesini de yine o yapmıştır.