Mehmet Ali Hilmi Dedebaba Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Mehmed Ali Hilmi Dedebaba (1842-1907) Son dönem Bektaşî sairlerinden.

İstanbul’da Sultanahmet yakınlarında Göngörmez mahallesinde doğdu. Aynı mahallenin imamı olan Nuri Efendi ile Emine Bacı’nın oğludur. İlk eğitimini aile çevresinden aldı, daha sonra annesi ve babası gibi o da Aşçı Ali Baba’nın rehber­liğinde Merdivenköy Şahkulu Sultan Der­gâhı postnişini Hacı Hasan Baba’ya inti­sap ederek henüz on dört yaşında iken Bektaşîliğe girdi (1856). 1858’de Hasan Baba’nın, ardından onun yerine geçen Hacı Ali Baba’nın vefatı üzerine 1863 yı­lında Şahkulu Sultan Dergâhı postnişinli-ğine getirildi. Aynı yıl Hacı Bektâş-ı Velî Dergâhı”na giderek postnişin Hacı Türâbî Ali Dedebaba’nın rehberliğiyle ikrar alıp Bektaşî geleneği üzere mücerred oldu. İstanbul’daki irşad vazifesini yürütürken 1869’da tekrar Hacı Bektâş-ı Velî Dergâ-hı’na gitti, bu defa Türbedar Mehmed Yesârî Baba’nın rehberliğinde Selânikli Hacı Hasan Dedebaba’dan hilâfet aldı. Ta­rikat hayatındaki bu gelişmeleri kendisi bir manzumesinde, “Hamdü lillâh devrim itmam eyleyip devrâneden / Pîrim ihsan etti doğdum Hilmi dört kez anadan” bey-tiyle dile getirmiştir (dünyaya gelişi, inti­sabı, mücerretliği, halifeliği).

Mehmed Ali Hilmi Baba. Perişan Hafız Ali Baba’nın dedebabalıktan uzaklaştırıl­ması üzerine üç yıl kadar Hacı Bektâş-ı Velî Dergâhı’nda dedebabalıkyapmış, bir süre sonra geri dönerek Şahkulu Sultan Dergâhı’nda postnişinliğini sürdürmüş­tür. Bu tarihten itibaren dedebaba ola­rak anılan Mehmed Ali Hilmi Baba Ana­dolu’nun çeşitli yerlerindeki muhip, der­viş ve babalardan toplattığı paralarla Şahkulu Sultan Dergâhı’nı yeniden inşa ettirmiş, dergâhın çevresinde satın aldı­ğı geniş arazide bağ ve bahçeler kurdur-muştur. Bundan dolayı kaynaklar kendisini Şahkulu Sultan Dergâhı’nın ikinci ba­nisi olarak da zikreder. Nitekim dergâh onun dedebabalığı sırasında mücerretlik erkânı da uygulanan önemli bir Bektaşî merkezi haline gelmiştir.