Kimdir

Mehmed Emin Efendi (Alaybeyi-zade) kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Mehmed Emin Efendi (Alaybeyi-zade) kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: Halvetiye Tarikatı şeyhlerinden Şeyh Mehmed Efendi’nin oğlu olup Üsküplüdür. Şeyh Şemseddin Sivasi’nin eserlerinden 1069 (1659) tari­hinde istinsah ettiği (Gülşen-i Adab) risalesi sonunda künyesini (Meh­med Emin ibn-i eş-şeyh Mehmed ibn-i İbrahim Miralay ibn-i Ali ed-Defteri el-Üskubi müveiliden ve’l-Hanefi mezheben, ve’l-Halveti tarikaten) ibaresi ile yazıyor. Alim, tarih bilgini bir zattır. Tahsilini İstanbul’da ikmal ederek Ayasofya müderrisi olmuştu. 1091 (1680)’de İstanbul’da vefat etmiştir. Üsküdar’da defn edilmiştir. Şiirde ‘Emini’ mahlasını kullanırdı. Mekke’de bir müddet ikamet ettiğinden dolayı «Mekki» şöhreti ile de tanınırdı. Mekke’den avdetinden sonra inzivayı ihtiyar ettiği zamanda ara yerde bazı olaylardan da bahsedici olmak üzere (Vefeyat-ı pur-i ber Li‘uli’l-elbabı menihteber) ismi ile basılmamış bir (Vefeyat-ı İslamiyye) kitabı vardır. Babası Alaybeyi-zade şeyh Mehmed Efendi’dir. 1045 (1635) tarihinde Üsküp’te vefat ettiği (Vefeyat)ında yazılıdır. Bu eserin Hasib-i Üsküdari’nin (Vefeyat)ına başlıca kaynak olduğu anlaşılıyor. 1087 (1676) de (Nesayihu’l-Müluk) adı ile Türkçe bir eser daha yazmıştır. Babası şeyh Mehmed Efendi, hayatı (Meşayih Faslında) zikredilen Abdulkerim iştibi’den müstahleftir (hilafet almıştır.)

Kaynak: Osmanlı Müellifleri, Bursalı Mehmed Tahir Bey, Meral Yayınevi, 3. Cilt.