Mehmed Cemaleddin Causevic Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Mehmed Cemâleddin Causevic (1870-1938) Bosnalı âlim, reîsülulemâ.

28 Aralık 1870’te Bosna-Hersek’teki Arapuşa köyünde doğdu. İlkokulda iken babası Ali Efendi’den Arapça öğrenmeye başladı ve dinî ilimlerle ilgili dersler aldı. Ardından Bihaç Medresesi’ne dört yıl de­vam etti. On yedi yaşında iken İstanbul’a gitti (1887). Burada önce Tokatlı Salih Efendi’nin. onun vefatı üzerine Hasan Hüsnü Efendi’nin derslerine girdi ve 1901 yılında ikinci hocasından icazet aldı. 1898’de Mekteb-i Nüvvâb’a kaydını yaptırdiysa da bir yıl sonra hocası Manastırlı İsmail Hakkı’nın teşvikiyle Mekteb-i Hukuk’a geçti ve 1903’te buradan mezun oldu. Öğ­renciliği esnasında Anadolu, Hicaz, Ye­men, Mısır ve Makedonya’ya gitti, çeşitli görevlerde bulundu. Üç ay kaldığı Mısır’­da Muhammed Abduh ile görüştü, ders­lerine katıldı. İstanbul’da çıkan Tasvîr-i Efkâr ve Tercümân-ı Hakikat gazete­lerinde yazıları neşredildi ve muhabirlik yaptı.                                           

Mekteb-i Hukuk’tan mezun olunca İs­tanbul’da kendisine bazı görevler teklif edildiyse de Saraybosna’ya döndü ve Ey­lül 1903’te Velika Gimnazija adlı lisede Arapça hocası olarak göreve başladı. 1905’te görevinden ayrıldı ve Ulemâ Mec­lisi üyeliğine tayin edildi. Bu görevi sıra­sında Bosna’yı dolaşarak dinî eğitim ve öğretim konusunda köklü reformların ya­pılması yönünde görüşler ortaya koydu, ders programlarında değişikliklere vesile oldu. Çabalan sonunda 1909’da Bosna-Hersek’teki müslümanlar din ve eğitim özerkliği statüsü elde edince kendisi büyük itibar kazandı.