Medeniyetler Tarihi

Medeniyet Nedir -Modern Tartışmalar- Hakkında Bilgi

Günümüzde me­deniyet terimi esas itibariyle üç ayrı an­lamda kullanılmaktadır,

a) Gündelik dil­deki “medenî insan” deyiminde olduğu gibi başkalarına karşı görgülü davranma konusunda insana kendini kontrol etme yeteneği veren kural ve değerler bütü­nüdür,

b) Gelişmiş olarak kabul edilen toplumu gelişmemiş sayılan toplumlar­dan ayıran özelliklerdir. Bu anlamıyla me­deniyet, insanlığın ulaştığı birikim ve ge­lişmişlik düzeyini ifade ettiği gibi bu dü­zeyin Batılı toplumlarca kaydedildiği telakkisiyle zaman zaman modern Batı medeniyetiyle özdeş anlamda kullanılmak­tadır. İster insanlığın topyekün birikimini isterse Batı toplumlarının düzeyini ifade ediyor olsun bu anlamıyla kelime tekil oiarak kullanılmaktadır,

c) Ortak özellik­ler gösteren sosyal gruplar veya bunların bütünüdür. Bu anlamıyla çoğul olarak kullanılır. Ancak çoğul haliyle bir taraf­tan, evrimci bir bakış şekliyle insanlığın modern Batılı hayat tarzına ulaşıncaya kadar geçirdiği var sayılan farklı aşama­larını veya bu aşamaların çeşitli bölgeler­de ortaya çıkan eserleriyle bunların oluş­turduğu bütünü ifade etmek için kulla­nıldığı gibi, diğer taraftan özellikle XX. yüzyılın ikinci yarısında gittikçe güçlenen bir kullanım şekli olarak her biri diğerine eşdeğer olan, kendi içinde anlamlı bü­tünler teşkil eden ve unsurları açısından birbiri arasında ileri geri gibi değerlendi­rici hükümlerin konusu olmaksızın ancak kendi içerisinde yükselme ve zayıflaması söz konusu edilebilen, genellikle de bir dine nisbetle isimlendirilen büyük tarihî oluşumlar için kullanılmaktadır. Bu kul­lanımda bütün medeniyetler tarihî an­lamda olmasa bile felsefi anlamda birbi­rinin çağdaşı kabul edilir ve böylece ince­lenir. Eski Mı­sır medeniyeti, İslâm medeniyeti, Hint medeniyeti, Ortaçağ hıristiyan medeniye­ti gibi kullanımlar bu üçüncü anlamı ifa­de etmektedir. Aynı şekilde Grek ve Roma medeniyeti, Osmanlı medeniyeti, İngiliz medeniyeti, Fransız medeniyeti gibi bazı milletlerle ve devletlerle bağlantılı olarak da söz konusu edilmektedir.

İlgili Makaleler