Türk Edebiyatı

Medeniyet Gazetesi (1933-1944) Yazarları, Muhtevası, Hakkında Bilgi

Medeniyet. 1933-1944 yılları arasında Bulgaristan’da eski harflerle Türkçe olarak yayımlanan dinî, ilmî ve içtimaî gazete.

Bulgaristan topraklarının Osmanlı hâ­kimiyetinden çıkması ve bölgede bağım­sız bir devletin kurulmasının ardından ye­ni devletin sınırlan içinde kalan müslü­manlar kendi kültür ve geleceklerini ko­rumak amacıyla önemli adımlar attılar.

Medeniyet gazetesi, dönemin başmüftüsü Hüseyin Hüsnü Efendi’nin talimatıy­la Hacı Mehmed Ahmedov’un sorumlu müdürlüğünde neşir hayatına başladı. 26. sayısından itibaren Dîn-i İslâm Müdafileri Cemiyeti’nin yayım organı olarak neşre­dilen Medeniyet Bulgaristan müslüman-larının tarihindeki önemli faaliyetlerden biridir. “Dinî, İlmî ve İçtimaî Gazete” logo­suyla çıkan gazetenin ilk sayısı 19 Ağus­tos 1933 tarihinde Filibe’de yayımlandı. 7. sayıdan itibaren Sofya’da başlangıçta haftada bir, 15. sayıdan itibaren on gün­de bir, daha sonra da on beş günü geç­memek üzere değişik süre ve periyotlarla 12 Ağustos 1944 tarihindeki 375. sayısına kadar devam etti. Gazete kendi ilgi ala­nında o bölgede en uzun süreli yayın ol­ma özelliğine sahiptir. Gazetede Ahmed Hikmetten İtibaren sırasıyla Yûsuf Şinâsi Efendi, Hafız Yûsuf Yakubof. Mehmed Fikri, Salih Ahmed Pehlivanof başmuhar­rirlik yapmıştır. Ahmed Hikmet dışında kalanlar aynı zamanda Medresetü’n-nüvvâb mezunudur.

Türkiye’deki gelişmeleri Bulgaristan’a taşımak isteyen bazı cemiyetlerin engel­lemesine rağmen yayımını sürdüreceğini ifade eden başmuharrir Ahmed Hikmet gazetenin hedefini, “Hakiki müslüman-ların bir araya gelip mahzâ dinlerini mü­dafaa, dîn-i İslâm’a karşı vâki olan nârevâ isnâdâtı red, dîn-i İslâm’ın makâsıd-ı aliyye-İ ahlâkiyye ve içtimâiyyesini neşre­derek gafil ve zayıf gençleri dalâletten kurtarmak, kendilerine memleket kanun­larından istifade ederek tarîk-i müsta­kimi göstermek” şeklinde ifade etmiştir. İlk sayısın­daki “Mesleğimiz” başlıklı yazıda da be­lirtildiği üzere medeniyet kelimesine yük­lenen yanlış mânaya işaretle yola çıkan gazete gerçek medeniyetin İslâm medeni­yeti olduğuna vurgu yapan bir yayım po­litikası izlemiştir.

İlgili Makaleler