Nedir ?

Mecnun Kimdir, Edebiyatta Leyla ve Mecnun

 

Mecnun

Cinn’den gelen bu kelime, cinnet getirmiş, çıldırmış, deli-divâne veya delicesine seven, tutkun, âşık manâlarına gelir.

Aslında bir Arab hikâyesi olan Leylâ ile Mecnun’un erkek kahramanı, adı geçen hikâyede Amir-oğulları kabilesinden Kays’dır ve aynı kabileden Leylâ’ya âşık olur. Bu umutsuz aşk yüzünden Kays’a Mecnûn, yani “deli” derler. Yine bu aşk yüzünden çöllere düşen Mecnun’un başından bir çok olay geçer ve sonunda o, gerçek aşk olan İlâhî aşka ulaşır. Engeller ortadan kalktığı halde artık sevgilisi Leylâ ile beraber olmak istemeyen Mecnûn için Leylâ, hakiki aşka varmak için sadece bir vesile olmuştur. Leylâ’nın ölümünden sonra o da ölür ve yanyana gömülürler.

1

2. yy. İran şairlerinden Genceli Nizamî, bu hikâyeyi mesnevi tarzında güzel bir üslubla kaleme almıştır. Türk edebiyatına, Arapça ve de Farsça eserler ve şifâhî rivâyetler yoluyla giren bu hikâye; 15. asırda Ali Şir Nevâî ve Şâhidî tarafından manzûm Türkçe olarak yazılmıştır. Bunlardan sonra 30 kadar şâir de bu hikâyeyi manzum olarak yazmışlardır. Ancak bunların içinde edebî değeri en çok olanı Fuzûli’nin 1535’te yazdığı mesnevîsidir.