Max Jacob Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi
Bu dönem Fransız şiirinde Yeni Espri (l’Esprit Nouveau) anlayışını temsil eden Apollinaire ve Jacob’un getirdiği en önemli yenilik, şiire görüntüyü egemen kılmak olmuştur. Özellikle Jacob, dilin ahenkliliğinden uzaklaşarak görüntünün alanını genişletmiş, şiirini gündelik yaşamın sıradan ayrıntılarını birbiri ardınca sıralayarak kurmuştur. Ancak kopuk gibi gözüken bu parçacıklar bütünlendiğinde, gündelikten öte bir anlam kazanır ve akılcı düşünceyi yadsıyan, yarı dinsel mistik bir boyuta ulaşırlar. Gerçeküstücülük’e yönelen, ama tam olarak bu akımın oluşumunda yer almayan Jacob, çağdaş şiirde yeni hareket ve biçim olanakları yaratmıştır.
En önemli yapıtlarından Le cornet d des (“Zar Fincanı”) düzyazı şiirlerden oluşur. Karabasanı andıran bir görüntüyü, ani bir görsel algılamayı, bir anektodu, parlak bir üslup ve ustalıklı bir ritmle dile getiren bu şiirler, gerçeküstücü bir hava taşır. Jacob bu şiirlerinde olağanüstüyü gündelik olanla birleştirmiştir. Katolik olduktan sonraki yapıtlarında ise dinsel bir mistiklikle gülmecenin kaynaştığı göze çarpar. Le sacrifice imperial (“Yüce Özveri”) ve Correspondance (“Yazışmalar”) gibi kitaplarında fantezi dünyasıyla iç içe geçmiş, bitip tükenmez bir iç gözlemi, nerdeyse bir sözcük cambazlığıyla anlatmıştır. Ancak sözcüklerin ardında, lanetlenmekten korkan, dönme olmanın baskısını yaşayan ve cenneti özleyen bir bakış vardır. Paris’teki son yıllarında çevresinde, ona bağlı bir sanatçılar halkası oluşmuştur.
• YAPITLAR (başlıca): Saint Matorel, 1909, (“Aziz Mato-rel”); Le cornet a des, 1917, (“Zar Fincanı”); La defense de Tartuffe, 1919, (“Tartuffe’ün Savunması”); Le laboratoire Central, 1921, (“Merkez Laboratuvarı”); Les penitents en maillot rose, 1925, (“Pembe Mayolu Tövbekarlar”); Le sacrifice imperial, 1929, (“Yüce Özveri”); Dernierspoemes en vers et en prose, (ö.s.), 1945, (“Son Koşuk ve Düzyazı Şiirleri”); Poemes de Morvan le Gaelique, (ö.s.), 1953, (“Galli Morvan’ın Şiirleri”); Correspondance, 2 cilt, (ö.s.), Garnier (der.), 1953-1955, (“Yazışmalar”).
• KAYNAKLAR: A. Billy, Max Jacob, 1947; J. Rousselot, Max Jacob L’homme qui fais ait penser d Dieu, 1946.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi