Tarihi Şahsiyetler

Martin Wagner Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

WAGNER, Martin (1885-1957)

Alman asıllı ABD’li mimar ve kent tasarımcı. Kent ekonomisine ilişkin çalışmalarıyla tanınmıştır.

5 Kasım 1885’te Königsberg’de (bugün SSCB’de Kaliningrad) doğdu, 8 Mayıs 1957’de ABD’de Mas-sachusetts Eyaleti’nde Cambridge’de öldü. 1905-1909 arasında Berlin ve Dresden’de mimarlık ve kent tasarımı eğitimi gördü. H.Muthesius’un bürosunda çalıştı. Önce küçük kasabaların imar bürolarına atandı. 1915’te doktorasını tamamladı. I.Dünya Savaşı’n-dan sonra 1918’de Berlin dolayındaki Schöneberg imar müdürlüğüne, 1926’da da Berlin imar müdürlüğüne getirildi. 1933’te Nasyonal Sosyalistler tarafından bütün görevlerinden uzaklaştırıldı. 1935’te Türkiye’ye geldi. 1938’de ABD’ye göç etti ve 1944’te bu ülkenin yurttaşı oldu. 1950’de Harvard Üniversitesi kent tasarımı öğretim üyeliğinden emekliye ayrıldı. Ölünceye kadar çalışmalarını emeritus profesör olarak sürdürdü.

Almanya’da çeşitli kent tasarımı uygulamaları bulunan Wagner, Türkiye’de İstanbul imar planı danışmanı ve Bayındırlık Bakanlığı kent tasarımı danışmanı olarak görev almıştır. İstanbul imar planıyla ilgili ilk ciddi çözümleme çalışması ona aittir. Türkiye’de ilk kez kent ekonomisi konusunu ele alan yazı ve konuşmalarıyla tanınan Wagner, Ankara Üniversitesi’nin kendisinden bu konuda ders vermesi isteğini yerine getirme olanağı bulamamış, yerine Alman kent yöneticisi E.Reuter’i önermiştir. Kent ekonomisi konusundaki çalışmalarını daha sonra ABD’de sürdürmüştür. Wagner’in oğlu Bernard Wagner de 1956-1957 yıllarında Türkiye’ye gelmiş, Bursa imar planı için bir taslak ile konut sorununa ilişkin bir rapor hazırlamıştır.

• YAPITLAR (başlıca): Wirtschaftlicher Stadtebau, 1951, (“Ekonomik Kent Yapımı”).

• KAYNAKLAR: J.Kempmann, Das Ideengut Martin Wagners, 1968.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi