Martin Heidegger – Düşünmek Ne Demektir 3
(Was Heisst Dendek? Zweiter Teil, 1954)
Betrachten:
Bakmak, seyretmek, tetkik etmek, yoklamak, telakki etmek.
İnsan bu süreçte özel bir yer alır çünkü düşünmeyi gerçekleştirir.
‘Çağırmak’ (heissen) demek: Bu anlamda ismi olmak ve isim vermek demektir. Şu halde ‘düşünmel ne demektir?’ demek, ‘düşünme’ ismini almış süreç hakkında ne tür bir fikir oluşturmalıyız demektir.
En geniç anlamda ‘çağırmak’ demek; harekete geçirmek, bir şeyi yola koymak demektir ki nazikâne ve o nedenle göze çarpmaz bir tarzda yapılabilir ve aslında bu tarzda en kolay şekilde yapılır.
Heissen -> bir şeyi yola getirmek, yola koymak.
‘Sözcüklerle oyun oynamak’ oynayan biz değiliz; tersine dilin özü bizimle oyun oynamakta.
Çünkü dil bizim konuşmamızla oynar, o konuşmamızın sözcüklerin daha aşikâr anlamlarına sürüklenmesini sever. Sanki insan, dille aslına uygun biçimde yaşamak için çaba ve gayret sarfetmek zorundadır. Sanki böyle bir yaşama özellikle bayağılık tehlikesine yenik düşmeye meyyaldir.
Bir şeye isim vermek –bu: Onu bir isimle çağırmaktır. Daha esaslı bir şekilde, isim vermek; bir şeyi sözcüğüne çağırmaktır.
Bizi düşünmeye çağıran nedir? Bize, düşünelim ve düşünerek ne isek o olalım diye ne çağrıda bulunur?
Bu şekilde bizi düşünmeye çağıran, muhteöelen sadece ‘çağıran’ çağrının kendisi, kendi adına, düşünmeye gereksinim duyduğu kadarıyla böyle yapabilir. Bizi düşünmeye çağıran, dolayısıyla bunu buyuran, bir başka deyişle, asli varlığımızı düşünmenin gözetimine getiren, düşünmeye gereksinim duyar çünkü bizi düşünmeye çağıran kendisinin kendi özüne uygun olarak düşünülmesini istemektedir.
Bizi düşünmeye çağıran bizi düşünmeye sevk eder.
Bizi düşünmeye sevk edene ‘düşünce uyandıran’ diyoruz.
‘Düşünmek ne demektir?’ sorusu öncelikli anlamda düşünülmeyi isteyeni sorar: O bize ne üzerine düşünülecek bir şey, ne de yalnız kendisini sunar, fakat öncelikle bize düşünceyi ve düşünmeyi verir, o bize düşünceyi kendi asli kaderimiz olarak emanet eder ve böylelikle bizi düşünceye bağlar…