Sosyoloji
Mario Leis – Nietzsche’nin Kadınları
Mario Leis –
Nietzsche’nin Kadınları
Nietzsche’nin Kadınları
“Kadınlara mı gidiyorsun? Kırbacını unutma.” (s. 7)
“…bana bakmayı bıraktılar ve ben de özgürlüğüme
kavuştum.” (Kadına Karşı Sanat) (s. 8)
kavuştum.” (Kadına Karşı Sanat) (s. 8)
“İradeye mutlak hakimiyet gereklidir.
Yoksa hiç kimseyi sevemez.” (s. 9)
“İffet üzerine verilen vaaz, tabiata aykırı bir
kışkırtmadır. (s. 10)
kışkırtmadır. (s. 10)
Babası Carl Lıdwig’in 30 Temmuz 1849’daki ölümünden
sonra Nietzsche, tam altı kadın tarafından sıkı bir gözetime alınır. (s. 11)
sonra Nietzsche, tam altı kadın tarafından sıkı bir gözetime alınır. (s. 11)
“Mantığın ve iradenin, yetiştirilme tarzı ve
çalışkanlığın gücü karşısında hiçbir şansı yoktur.” (s. 13)
çalışkanlığın gücü karşısında hiçbir şansı yoktur.” (s. 13)
Ahlak baskısında karşı sığınak: Dionysos
Ne zaman bir kadını beğense, harekete geçmek için
ihtiyaç duyduğu cesaretten yoksundur.
ihtiyaç duyduğu cesaretten yoksundur.
Elisabeth Nietzsche, önceleri taparcasına sevdiği ve
kıskandığı ağabeyinin aşk girişimlerini engelleyecektir. (s. 20)
kıskandığı ağabeyinin aşk girişimlerini engelleyecektir. (s. 20)
1885 yılının Nisan ayında annesine şöyle yazar:
Sevgili anneciğim, oğlun evli olmayı kendisiyle bağdaştıramıyor: son sınırıma
kadar bağımsız olmak en büyük ihtiyacım ve kendimden bir tek bu noktada şüphe
ediyorum. (s. 35)
Sevgili anneciğim, oğlun evli olmayı kendisiyle bağdaştıramıyor: son sınırıma
kadar bağımsız olmak en büyük ihtiyacım ve kendimden bir tek bu noktada şüphe
ediyorum. (s. 35)
Cosima Wagner
1837’de ünlü besteci Liszt’in nikâhsız birlikteliği
sonucu dünyaya geldi (Annesi Marie de Flavigny).
sonucu dünyaya geldi (Annesi Marie de Flavigny).
1857’de Hans von Bülow ile evlenen Cosima, iki
çocuğu olduğu halde hiç mutlu değildi. 1864’te Wagner’le ilişki yaşamaya başlar
(balayını da Wagner’in yanında geçirmişlerdi).
çocuğu olduğu halde hiç mutlu değildi. 1864’te Wagner’le ilişki yaşamaya başlar
(balayını da Wagner’in yanında geçirmişlerdi).
Nietzsche, hayranı olduğu Wagner’le 1868’de tanışır.
Cosima’nın nikâhsızken Wagner’den üçüncü kez hamile
kalmış olması Nietzsche’nin dikkatini çeker. Genel ahlak kurallarına aykırı
tavırlarından etkilenir.
kalmış olması Nietzsche’nin dikkatini çeker. Genel ahlak kurallarına aykırı
tavırlarından etkilenir.
Wagner’e olan hayranlığı Cosima’ya olan ilgisini
dizginleyebilmesine imkân sağlar.
dizginleyebilmesine imkân sağlar.
Wagner’lerle arası açıldıktan çok sonra 3 Ocak
1889’da Cosima’ya onu sevdiğini ifade eden bir mektup yazar.
1889’da Cosima’ya onu sevdiğini ifade eden bir mektup yazar.
Malwida von Meysenburg
Schopenhauer hayranı olan Malwida, Nietzsche’nin
Tragedya’nın Doğuşu adlı eserini okuduktan sonra 1872 yılında Nietzsche ile
tanışır.
Tragedya’nın Doğuşu adlı eserini okuduktan sonra 1872 yılında Nietzsche ile
tanışır.
Malwida’nın önerisiyle Basel’den yıllık izinle
ayrılıp Sorrento’ya, Malwida’nın yanına gider. (s. 56)
ayrılıp Sorrento’ya, Malwida’nın yanına gider. (s. 56)
Nietzsche, Brenner, Ree ve Malwida aynı eve yerleşip
yüksek motivasyon içeren okuma-tartışma çemberi oluşturdular.
yüksek motivasyon içeren okuma-tartışma çemberi oluşturdular.
Nietzsche burada kendini Malwida’nın anaç şefkatine
bırakır.
bırakır.
Ree evden ayrılınca Nietzsche üniversiteye dönmek
ister ve saadet dolu günler sona erer.
ister ve saadet dolu günler sona erer.
Nietzsche’nin anne şefkati aradığı ve bulduğu bir
diğer kadın da Marie de Baumgartner’dır.
diğer kadın da Marie de Baumgartner’dır.
Lou Andreas Salome
Lou, annesiyle birlikte Roma’dayken Malwida’nın
çevresiyle tanışır.
çevresiyle tanışır.
Paul Ree, görür görmez Salome’nin etkisi altına
girer.
girer.
Nietzsche’ye Salome’den söz eder.
Salome’yle tanışan Nietzsche Ree aracılığıyla kadına
evlenme teklif eder. Daha önce Ree’nin teklifini reddetmiş olan Salome,
Nietzsche’yi de reddeder.
evlenme teklif eder. Daha önce Ree’nin teklifini reddetmiş olan Salome,
Nietzsche’yi de reddeder.
1884 yılı, Salome’den ümidini kesen Nietzsche,
Malwida’nın tavsiyesiyle üniversite öğrencisi Rosa von Schirnhofer’la tanışır.
Malwida’nın tavsiyesiyle üniversite öğrencisi Rosa von Schirnhofer’la tanışır.
Aynı yıl Zürih’te Meta von Salismarschlins’la
tanışır.
tanışır.
1889’da ruhsal çöküntü yaşayan Nietzsche, bir süre
klinikte kalıktan sonra 1890’da Naumburg’a annesinin yanına yerleşir.
klinikte kalıktan sonra 1890’da Naumburg’a annesinin yanına yerleşir.
Franziska Nietzsche, 1897 yılına dek oğlunun
bakımıyla ilgilenir.
bakımıyla ilgilenir.
Nietzsche ve eserleri bu tarihten sonra Elisabeth
Forster Nietzsche’nin eline düşer.
Forster Nietzsche’nin eline düşer.
“Neredeyse hiçbir zaman açığa çıkmayan iç dünyasını
örten o mantosu ve maskesi hep üzerindeydi.” Salome
örten o mantosu ve maskesi hep üzerindeydi.” Salome
Frauen Um Nietzsche
Türkçeleştiren: Pınar Ceylan
Gendaş Yayınları
Ağustos, 2005