Tarihi Eserler

Mardin Mimari, Tarihi Eserleri -Evleri- Özellikleri, Hakkında Bilgi

İlk sivil mimari dokunun kale içinde başladığı şehirde kale dışında yerleşme kaynaklara göre V. yüzyılda baş­lamıştır. Günümüzde şehir Mardin Kalesi’nin güneyinde dik yamaçta yer alır. Mardin’de bulunan farklı yapı türleri bir­birine dar sokaklar, basamaklı merdiven­ler ya da “abbara” denilen üstü tonozlu geçitlerle bağlanır. Çok defa evlerin altın­dan geçen abbaraiar hem sokağın hem de evlerin elemanı olarak ikili görev üstlenmiştir. Evler arazinin konumuna göre teraslar şeklinde en az iki. üç veya daha çok katlı olarak düzenlenmiştir. Örtü sis­temi dıştan tamamen düz ve toprak dam­lıdır. İlk kat, çoğunlukla sütunlara bindi­rilmiş hafif sivri kemerlerin oluşturduğu “U” biçiminde revaklı bir avlu ve avluya açılan odalardan meydana gelir. İkinci kat, birinci kat odalarının çapraz tonoz­ları üzerine bindirilerek arazinin eğimine göre geri çekilmiş, teras şeklinde ve ge­niş ” L” biçimli bir avluyla diğer mekânlar­dan oluşmaktadır. Mardin evlerinin de­ğişmez birimi olan eyvan ve eyvana açı­lan odalar ikinci katta yer alır. Genellikle eyvanların sonunda kahve ocağı denilen küçük bir mekân vardır. Geniş ve uzun pencereler, oda içlerindeki nişler ve do­lap yerleri iç mekânda hareketlilik sağlar. Evlerin zengin iç dekorasyonuna karşılık sokak cepheleri yalındır. Dar ve yüksek duvarlarla konutlardan ayrılan sokaklar âdeta birbirinin benzeridir. Bazı yapıla­rın konsollara bindirilmiş hafif çıkmaları ve üç dört mukarnasla yumuşatılmış köşelikleriyle yağan karı dışarıya atmak için kullanılan pencereli çıkmaları bir Ölçüde sokaklara hareketlilik sağlar. Evlerin bü­yük çoğunluğu en az yüzyıllıktır.