Marc Isambard Brunel kimdir? Hayatı

Marc Isambard Brunel kimdir? Hayatı ve eserleri: (1769-1849) Isambard Kingdom (1806-1859) Fransız asıllı İngiliz mühendisler. Su­altı tünellerinin ve demiryolu köprü­lerinin yapımına getirdikleri teknik çözümlerle 19. yy mühendisliğine yön vermişlerdir. Marc Isambard Brunel 25 Nisan 1769’da Manche idare bölgesindeki Hacqueville’de doğdu. 1793’te Fransız donanmasında altı yıllık subayken, krallık yönetimine son veren I. Cumhuriyet’in hemen ilk günlerinde ABD’ye kaçtı. New York’ta mimar, kent tasarımcısı ve inşaat mühendisi olarak çalıştıktan sonra 1799’da İngiltere’ye yerleşti. Portsmouth’ta gemiler için palanga gövdeleri üreten ve el emeğini büyük ölçüde, azaltan bir fabrika kurarak seri üreti­min öncüsü oldu. Ancak, parlak buluşlarına ve çok başarılı bir mühendis olmasına karşın ticari ilişkilerin­de aynı başarıyı gösteremediğinden 1821’de iflas etti. Borçları nedeniyle çarptırıldığı hapis cezasından hü­kümetin kefaletiyle kurtulan Brunel, oğlunun da yardımıyla, Thames Nehri’nin altından geçen bir tünel projesi hazırladı ve 1825’te başlayan bu büyük çalışma ancak 1843’te bitirilebildi. Bu başarısından iki yıl sonra “Sir” unvanı aldı ve 12 Aralık 1849’da Londra’da öldü.

Oğlu Isambard Kingdom Brunel 9 Nisan 1806’da Portsmouth’da doğdu. 1825’ten 1828’e değin babasının denetimindeki Thames Tüneli projesinde şantiye şefliği yaptı. Çalışmaları aksatan su baskını ve parasal güçlükler bu projenin uygulanmasını bir süre geciktirince, asma köprü ve tersane tasarımlarına yöneldi. Başarılı mühendislik çalışmalarıyla kısa süre­de ün kazanan. I. K. Brunel, 1830’da Londra’daki Royal Society’ye üye seçildi, 1833’te de Great Wes­tern Railway şirketinde başmühendisliğe getirildi. 1838-1858 arasında okyanus aşırı yolculuklar için tasarlanmış buharlı gemilerle 19. yy gemi mühendisliğinin en başarılı örneklerini veren Brunel 15 Eylül 1859’da Londra’da öldü.

İngiliz Donanma Bakanlığı’nın yılda yaklaşık 100.00C dolayındaki gemi palangası gereksinimini büyük ölçüde makineleşmiş bir üretim sürecine dö­nüştürmek üzere hazırladığı seri üretim projesi, M. I. Brunel’in ilk önemli girişimidir. 18C8’dc Portsmoutlı’ ta işletmeye açılan bu fabrika, her biri 30 BG’lik bir motorla çalışan 43 makineyle donatılmıştı ve yüzün üstünde nitelikli işçi gerektiren ağaç palanga üretimi on kadar niteliksiz işçiyle yürütülebiliyordu.

Brunel’in en büyük mühendislik: başarısı ise, o güne değin aşılamayan teknik sorunlara çözüm getire­rek sualtı tünellerinin yapımını başlatmasıdır. Ger­çekten dc, 17. yy’ın ikinci yarısında ilk örnekleri görülen bu tür tünellerin yapımı, sualtında çalışma koşullan nedeniyle son derece güçtü. Brunel bu soruna çözüm olarak dökme demirden yapılmış üç katlı bir koruyucu kalkan tasarladı. Nehir yatağı boyunca ilerleyerek çalışılan kesimde su kütlesinin önünü kesen bu kalkan, bazı makinelerin çalışmasını ve tünel duvarlarının yapımım çok kolaylaştırdı. İlk kez 460 m uzunluğundaki Thames Tüneli’nde başarıy­la uygulanan bu teknik, akarsu engellerinin aşılması­nı sağlayarak demiryolu ulaşımının gelişmesini büyük ölçüde etkiledi.

Oğlu I.K. Brunel de, İngiltere’de demiryolu ve köprü yapımına büyük emek vermiş, köprü ayakları­nın gömülmesinde ilk kez basınçlı hava tekniğini uygulamış başarılı mühendislerden biridir. Ayrıca, 1838’den sonra ilgisini gemi mühendisliğine yönelterek bu alanda da yeni gelişmelere öncü olmuştur. 1838’de suya indirilen ve Bristol-New York arasında çalışan 2.300 tonluk “Great Western” yandan çarklı ahşap bir gemiydi. Bunu 1841 ‘dc tamamladığı demir gövdeli ve pervaneli 3.600 tonluk “Great Britain” izledi. 1858’de yaptığı 32.000 tonluk “Great Eastern” ise, okyanus aşırı yolculuk için tasarlanmış hem pervaneli, hem yandan çarklı 4.0CC kişilik bir gemiydi. Gerçi kömür tüketimi çok fazla olduğundan, hiçbir zaman okyanus aşırı yolculuğa çıkmadı ama, gene de elli yıl boyunca “Great Eastern” dünyanın en büyük gemisi olma niteliğini korudu.

Baba oğul Brunel’ler demiryolu ve deniz ulaşımı­nın gelişmesine katkıda bulunmuş, tasarımları ve uygulamalarıyla 19. yy mühendisliğine yön vermiş­lerdir.

Yararlanılan kaynaklar: Türk ve Dünya ünlüleri Ansiklopedisi, cilt 21.